Economie

Ik zal het melden aan de belastingdienst, mijn opa, vader enm moeder hebben allemaal belasting betaald, dus of ze mij voortaan maar vrij willen stellen.

Ik begrijp best dat erfbelasting oneerlijk lijkt,maar als je de keuze hebt tussen belasting betalen over iets wat je krijgt en niks voor gedaan hebt, of meer belasting betalen over het inkomen dat je verdient, en waar je wel wat, zelfs een heleboel voor hebt gedaan, lijkt me erfbelasting niet ze heel erg oneerlijk meer. Je zou er ook voor kunnen kiezen om alle wegen toweg te laten zijn of nog minder ICU bedden aan te houden. Dit zijn natuurlijk wel wat zwart-wit voorbeelden, maar in de basis zijn dat wel de keuzes die er zijn. En dan kna ik erfbelasting best begrijpen.
Het probleem is dat die IC bedden en vele andere dingen waar je en ik graag belasting voor betalen, al sinds heel lang steeds kleine beetje bij beetje minder worden cq wegbezuinigd zijn. Vergeet niet dat we vergeleken met landen om ons heen:
1. En heel wat nutsvoorzieningen en andere zaken geprivatiseerd hebben waardoor de prijs itt wat er werd beweerd juist alleen maar is gestegen ipv dat we “ keuze hebben en de marktwerking en concurrentie alles goedkoper maakt”. En wij dus gewoon echt veel meer betalen voor allerlei dingen waar men in België of Duitsland veel minder voor hoeft te betalen;
2. En we hogere belastingen hebben op voedsel, benzine, auto’s en andere gemotoriseerde voertuigen maar ook alle witgoed, huishoudelijk apparatuur etc. En als we niet uitkijken hebben we straks net zoveel vervoersarmoede in NL als in Spanje. Want de auto’s en benzine zijn duur, de Tesla’s zijn onbetaalbaar voor de gewone man en het OV is een van de duurste van Europa.
3. En een vermogensbelasting van 1,2 % hebben ( gaat straks veranderen) die ook in andere landen om ons heen niet bestaat;
4. En heel wat regels en belastingen hebben op een aantal zaken daar waar men dat in andere landen juist stimuleert. Ik noem bijv onbelastbaar bedrag tot €100.000 aan je kinderen overdragen voor de aankoop van een woning. In Duitsland word je juist gestimuleerd om het geld wat je op de bank hebt staan naar je kinderen over te maken om het te besteden aan een nieuwe woning. In NL zegt de overheid dus letterlijk: nee bewaar het geld want als je dood bent, willen wij dat belasten. Dit, terwijl je vermogensbelasting en allerlei andere belastingen al over betaald hebt. En dat allemaal in de tijden waarin sparen totaal niet meer loont: je krijgt de negatieve rente terwijl de inflatie hoog oploopt.
Nee, ik vind heel wat zaken goed geregeld hier maar sommige dingen zijn gewoon te veel en staan totaal niet in verhouding met het doel waarvoor ze bedoeld waren.
Ik vind het eigenlijk wel tijd worden voor een ander belastingsysteem in NL. Je kunt niet EN alles duur maken en zelfs een Btw-verhoging invoeren op brood!!! en dan ook nog de hoogste andere belastingen van Europa hebben. En dan zwijg ik nog over veel andere zaken zoals de pensioenen enz.
 
Ach ja, veel regelgeving is op de rijken ingesteld, jaren terug konden ouders ineens veel meer belastingvrij schenken (bij leven). Was niet de gewone burger die hier gebruik van heeft gemaakt.
Voor de rest ben ik geen econoom ik durf ik hier weinig uitspraken te doen, wel vind ik het vreemd dat ik sinds dit jaar extra geld van de belasting krijg ivm relatie inkomen en kinderen. Geld hebben wij nooit gemist, wij zitten ook ni
Het probleem is dat die IC bedden en vele andere dingen waar je en ik graag belasting voor betalen, al sinds heel lang steeds kleine beetje bij beetje minder worden cq wegbezuinigd zijn. Vergeet niet dat we vergeleken met landen om ons heen:
1. En heel wat nutsvoorzieningen en andere zaken geprivatiseerd hebben waardoor de prijs itt wat er werd beweerd juist alleen maar is gestegen ipv dat we “ keuze hebben en de marktwerking en concurrentie alles goedkoper maakt”. En wij dus gewoon echt veel meer betalen voor allerlei dingen waar men in België of Duitsland veel minder voor hoeft te betalen;
2. En we hogere belastingen hebben op voedsel, benzine, auto’s en andere gemotoriseerde voertuigen maar ook alle witgoed, huishoudelijk apparatuur etc. En als we niet uitkijken hebben we straks net zoveel vervoersarmoede in NL als in Spanje. Want de auto’s en benzine zijn duur, de Tesla’s zijn onbetaalbaar voor de gewone man en het OV is een van de duurste van Europa.
3. En een vermogensbelasting van 1,2 % hebben ( gaat straks veranderen) die ook in andere landen om ons heen niet bestaat;
4. En heel wat regels en belastingen hebben op een aantal zaken daar waar men dat in andere landen juist stimuleert. Ik noem bijv onbelastbaar bedrag tot €100.000 aan je kinderen overdragen voor de aankoop van een woning. In Duitsland word je juist gestimuleerd om het geld wat je op de bank hebt staan naar je kinderen over te maken om het te besteden aan een nieuwe woning. In NL zegt de overheid dus letterlijk: nee bewaar het geld want als je dood bent, willen wij dat belasten. Dit, terwijl je vermogensbelasting en allerlei andere belastingen al over betaald hebt. En dat allemaal in de tijden waarin sparen totaal niet meer loont: je krijgt de negatieve rente terwijl de inflatie hoog oploopt.
Nee, ik vind heel wat zaken goed geregeld hier maar sommige dingen zijn gewoon te veel en staan totaal niet in verhouding met het doel waarvoor ze bedoeld waren.
Ik vind het eigenlijk wel tijd worden voor een ander belastingsysteem in NL. Je kunt niet EN alles duur maken en zelfs een Btw-verhoging invoeren op brood!!! en dan ook nog de hoogste andere belastingen van Europa hebben. En dan zwijg ik nog over veel andere zaken zoals de pensioenen enz.
je maakt een boel goede punten, maar zie tabel hieronder, de totale belastingrdruk in Nl is helemaal niet zo heel hoog, net onder het Europese gemiddelde. Je noemt belgie en Duitsland, maar daar betaalt men gemiddeld allebei meer belasting dan in NL, net zoals in Frankrijk, Oostenrijk en Denemarken, om maar eens een paar landen te noemen die enigszins vegelijkbaar zijn. Het idee dat men in NL zo veel belasting betaalt is dus niet helemaal waar.
Belastingdruk in de Europese Unie in % van het BBP
Land19951996199719981999200020012002200320042005200620072008200920102011201220132014201520162017
België43,844,444,945,545,545,245,245,344,945,044,944,543,043,642,743,143,744,845,745,545,144,344,9
Bulgarije----30,632,530,929,632,233,134,033,234,230,727,226,025,326,728,328,429,129,029,5
Tsjechië36,234,735,033,334,033,834,034,835,737,437,136,736,933,232,232,733,834,234,833,934,034,835,4
Denemarken48,849,248,949,350,149,448,447,848,049,050,849,648,744,845,045,045,045,846,348,946,445,945,7
Duitsland39,840,740,740,941,741,940,039,539,638,738,839,239,537,738,036,737,237,838,238,138,438,839,1
Estland36,434,434,434,232,731,330,531,130,930,730,931,333,131,434,933,331,531,731,632,133,233,532,8
Ierland33,133,132,431,831,831,629,828,529,030,330,732,131,229,028,127,828,128,328,828,823,423,523,0
Griekenland29,129,430,632,533,334,633,233,732,331,231,531,332,131,830,832,033,635,835,736,036,638,738,9
Spanje32,733,133,233,033,633,933,533,933,934,535,636,537,132,229,831,331,232,233,033,633,733,433,8
Frankrijk42,743,944,144,044,944,143,843,142,943,243,643,943,342,642,242,343,444,545,545,745,745,846,5
Kroatië36,336,937,136,836,435,935,235,936,336,737,337,837,8
Italië40,141,843,742,542,541,841,540,941,340,640,442,143,341,241,741,541,543,543,543,143,042,342,1
Cyprus26,726,425,827,728,030,030,931,233,033,435,536,541,634,831,831,931,931,631,633,433,332,934,0
Letland33,230,832,133,732,029,528,528,328,528,529,030,430,528,027,628,528,429,129,329,730,131,131,0
Litouwen28,527,931,032,031,830,128,628,428,128,328,529,429,930,630,228,327,227,027,027,528,929,729,5
Luxemburg37,137,639,339,438,339,139,839,338,137,237,535,836,736,838,437,637,238,538,437,637,538,138,9
Hongarije41,640,639,039,039,138,538,338,037,737,637,537,239,839,438,937,236,638,337,938,138,839,338,3
Malta26,825,427,525,627,328,230,431,531,432,833,833,734,732,132,431,932,232,432,632,430,731,231,9
Nederland40,240,239,739,440,439,938,337,737,437,537,639,138,935,935,135,535,535,636,137,036,938,438,8
Oostenrijk41,442,944,444,444,043,245,343,943,843,442,241,742,141,541,141,141,241,942,742,843,241,941,8
Polen37,137,236,535,434,932,632,232,732,231,532,833,834,834,131,231,431,832,131,931,932,333,534,1
Portugal32,132,933,033,234,134,333,934,734,834,135,135,936,831,729,930,432,331,834,134,234,434,134,4
Roemenië---38,731,330,428,928,127,727,327,928,629,426,825,226,428,327,827,327,528,025,824,9
Slovenië39,238,137,037,838,237,537,738,038,238,338,738,438,236,636,437,136,737,136,736,436,636,736,5
Slowakije40,339,437,336,735,434,133,233,233,131,631,529,429,429,028,828,028,528,230,131,032,032,233,0
Finland45,747,046,346,145,847,244,644,644,043,544,043,543,041,240,940,842,042,743,643,843,944,043,3
Zweden47,950,450,951,551,851,849,947,948,348,749,649,048,344,044,043,242,542,542,942,543,144,244,4
Verenigd Koninkrijk34,734,434,835,936,236,736,434,934,735,236,136,936,334,532,233,534,033,233,032,633,033,534,1
EU-28 gemiddelde----37,537,938,037,737,137,237,738,338,738,638,538,739,0
 
je maakt een boel goede punten, maar zie tabel hieronder, de totale belastingrdruk in Nl is helemaal niet zo heel hoog, net onder het Europese gemiddelde. Je noemt belgie en Duitsland, maar daar betaalt men gemiddeld allebei meer belasting dan in NL, net zoals in Frankrijk, Oostenrijk en Denemarken, om maar eens een paar landen te noemen die enigszins vegelijkbaar zijn. Het idee dat men in NL zo veel belasting betaalt is dus niet helemaal waar.
Belastingdruk in de Europese Unie in % van het BBP
Land19951996199719981999200020012002200320042005200620072008200920102011201220132014201520162017
België43,844,444,945,545,545,245,245,344,945,044,944,543,043,642,743,143,744,845,745,545,144,344,9
Bulgarije----30,632,530,929,632,233,134,033,234,230,727,226,025,326,728,328,429,129,029,5
Tsjechië36,234,735,033,334,033,834,034,835,737,437,136,736,933,232,232,733,834,234,833,934,034,835,4
Denemarken48,849,248,949,350,149,448,447,848,049,050,849,648,744,845,045,045,045,846,348,946,445,945,7
Duitsland39,840,740,740,941,741,940,039,539,638,738,839,239,537,738,036,737,237,838,238,138,438,839,1
Estland36,434,434,434,232,731,330,531,130,930,730,931,333,131,434,933,331,531,731,632,133,233,532,8
Ierland33,133,132,431,831,831,629,828,529,030,330,732,131,229,028,127,828,128,328,828,823,423,523,0
Griekenland29,129,430,632,533,334,633,233,732,331,231,531,332,131,830,832,033,635,835,736,036,638,738,9
Spanje32,733,133,233,033,633,933,533,933,934,535,636,537,132,229,831,331,232,233,033,633,733,433,8
Frankrijk42,743,944,144,044,944,143,843,142,943,243,643,943,342,642,242,343,444,545,545,745,745,846,5
Kroatië36,336,937,136,836,435,935,235,936,336,737,337,837,8
Italië40,141,843,742,542,541,841,540,941,340,640,442,143,341,241,741,541,543,543,543,143,042,342,1
Cyprus26,726,425,827,728,030,030,931,233,033,435,536,541,634,831,831,931,931,631,633,433,332,934,0
Letland33,230,832,133,732,029,528,528,328,528,529,030,430,528,027,628,528,429,129,329,730,131,131,0
Litouwen28,527,931,032,031,830,128,628,428,128,328,529,429,930,630,228,327,227,027,027,528,929,729,5
Luxemburg37,137,639,339,438,339,139,839,338,137,237,535,836,736,838,437,637,238,538,437,637,538,138,9
Hongarije41,640,639,039,039,138,538,338,037,737,637,537,239,839,438,937,236,638,337,938,138,839,338,3
Malta26,825,427,525,627,328,230,431,531,432,833,833,734,732,132,431,932,232,432,632,430,731,231,9
Nederland40,240,239,739,440,439,938,337,737,437,537,639,138,935,935,135,535,535,636,137,036,938,438,8
Oostenrijk41,442,944,444,444,043,245,343,943,843,442,241,742,141,541,141,141,241,942,742,843,241,941,8
Polen37,137,236,535,434,932,632,232,732,231,532,833,834,834,131,231,431,832,131,931,932,333,534,1
Portugal32,132,933,033,234,134,333,934,734,834,135,135,936,831,729,930,432,331,834,134,234,434,134,4
Roemenië---38,731,330,428,928,127,727,327,928,629,426,825,226,428,327,827,327,528,025,824,9
Slovenië39,238,137,037,838,237,537,738,038,238,338,738,438,236,636,437,136,737,136,736,436,636,736,5
Slowakije40,339,437,336,735,434,133,233,233,131,631,529,429,429,028,828,028,528,230,131,032,032,233,0
Finland45,747,046,346,145,847,244,644,644,043,544,043,543,041,240,940,842,042,743,643,843,944,043,3
Zweden47,950,450,951,551,851,849,947,948,348,749,649,048,344,044,043,242,542,542,942,543,144,244,4
Verenigd Koninkrijk34,734,434,835,936,236,736,434,934,735,236,136,936,334,532,233,534,033,233,032,633,033,534,1
EU-28 gemiddelde----37,537,938,037,737,137,237,738,338,738,638,538,739,0

Interessant maar is dit enkel privaat of totaal? Volgens mij komen de multinationals (shell, Unilever, banken) en brievenbusfirma's er immers vrij goedkoop vanaf in verhouding?

Belasting en verplichte verzekeringen (zorg, sociaal, pensioen) zijn hier opgeteld meer dan 50% van mijn inkomen. Autoverzekering is daarentegen goedkoop en wegenbelasting slechts 15€ per jaar. Overigens valt pensioenafdracht officieel niet onder belasting natuurlijk maar ik ga er niet meer van uit dat dit systeem nog bestaat tegen de tijd dat ik oud ben.

Overigens is trein niet zo goedkoop hier in Duitsland hoor (tenzij je drie maanden van tevoren je precieze dag en tijdstip al opgeeft), en ben je met de abbonementen in NL denk ik beter af als je er dagelijks gebruik van maakt. En waar een eurokaartje in de bus in Groningen de standaard was betaal ik hier €2,75 per half uurtje in bus/s-bahn of tram. Dit als aanvulling op de OV opmerkingen.
 
Laatst bewerkt:
Interessant maar is dit enkel privaat of totaal? Volgens mij komen de multinationals (shell, Unilever, banken) en brievenbusfirma's er immers vrij goedkoop vanaf in verhouding?

Belasting en verplichte verzekeringen (zorg, sociaal, pensioen) zijn hier opgeteld meer dan 50% van mijn inkomen. Autoverzekering is daarentegen goedkoop en wegenbelasting slechts 15€ per jaar.

Overigens is trein niet zo goedkoop hier in Duitsland hoor (tenzij je drie maanden van tevoren je precieze dag en tijdstip al opgeeft), en ben je met de abbonementen in NL denk ik beter af als je er dagelijks gebruik van maakt. En waar een eurokaartje in de bus in Groningen de standaard was betaal ik hier €2,75 per half uurtje in bus/s-bahn of tram. Dit als aanvulling op de OV opmerkingen.
Nou het hangt er maar van af: als je steeds met IC wil reizen dan is OV idd niet goedkoper dan hier. Reis je met stoptreinen, dan kun je bijv in het weekend met €40 met z’n vijven door heel Duitsland reizen. Erg tijdrovend maar het is gewoon een heel goedkoop alternatief. En als je na 19.00 reist, is ook zo’n IC ook goed te doen. De Deutsche Bahn is nog altijd in handen van de staat en het kan ook niet anders dan dat het goedkoper moet zijn dan hier.
Verder heb je in Duitsland allerlei regio kaarten voor de trein waar je heel goedkoop binnen je eigen regio kunt reizen. Mensen die een kaart voor hun woon-werkverkeer hebben, kunnen dat itt in NL ook in hun privé tijd gebruiken.
 
Nou het hangt er maar van af: als je steeds met IC wil reizen dan is OV idd niet goedkoper dan hier. Reis je met stoptreinen, dan kun je bijv in het weekend met €40 met z’n vijven door heel Duitsland reizen. Erg tijdrovend maar het is gewoon een heel goedkoop alternatief. En als je na 19.00 reist, is ook zo’n IC ook goed te doen. De Deutsche Bahn is nog altijd in handen van de staat en het kan ook niet anders dan dat het goedkoper moet zijn dan hier.
Verder heb je in Duitsland allerlei regio kaarten voor de trein waar je heel goedkoop binnen je eigen regio kunt reizen. Mensen die een kaart voor hun woon-werkverkeer hebben, kunnen dat itt in NL ook in hun privé tijd gebruiken.
Tja, met n weekend vrij abbo voor 34 kan je met 1 persoon ieder weekend reizen, ook in intercity's. En door de weeks in de daluren heb je 40% korting. DB is niet goedkoper, punctualiteit is ook niet beter.
En een maandtrajectkaart/jaartrajectkaart kan je ook in NL gewoon privé gebruiken, woon je iets verder van je werk kan je mogelijk zelfs gewoon vrij reizen regelen (mits je baas een beetje welwillend is)
 
Tja, met n weekend vrij abbo voor 34 kan je met 1 persoon ieder weekend reizen, ook in intercity's. En door de weeks in de daluren heb je 40% korting. DB is niet goedkoper, punctualiteit is ook niet beter.
En een maandtrajectkaart/jaartrajectkaart kan je ook in NL gewoon privé gebruiken, woon je iets verder van je werk kan je mogelijk zelfs gewoon vrij reizen regelen (mits je baas een beetje welwillend is)
Eerste deel: valt wat voor te zeggen idd.
Dat laatste is niet het geval hoor. Ook mijn werkgever heeft dat sinds 3 jaar afgeschaft. Privé reizen mag je met die kaart maar je moet het terugbetalen. En om me heen hoor ik ook steeds van vrienden en familie dat ze de kaart niet meer privé mogen gebruiken. In Duitsland mag dat gewoon plus dat je partner gratis mag meereizen in het weekend! En ik vind het belachelijk dat ik voor een vieze stoptrein die overal stopt net zoveel moet betalen als voor een reis met IC. Ook in andere landen is er een verschil in prijs tussen de stoptrein en IC en begrijpelijk want tijd is geld.
 
Eerste deel: valt wat voor te zeggen idd.
Dat laatste is niet het geval hoor. Ook mijn werkgever heeft dat sinds 3 jaar afgeschaft. Privé reizen mag je met die kaart maar je moet het terugbetalen. En om me heen hoor ik ook steeds van vrienden en familie dat ze de kaart niet meer privé mogen gebruiken. In Duitsland mag dat gewoon plus dat je partner gratis mag meereizen in het weekend! En ik vind het belachelijk dat ik voor een vieze stoptrein die overal stopt net zoveel moet betalen als voor een reis met IC. Ook in andere landen is er een verschil in prijs tussen de stoptrein en IC en begrijpelijk want tijd is geld.
Het verschil in reistijd tussen stoptrein en IC is in NL vermoedelijk minder groot dan in andere landen. Baanvaksnelheid is gelijk aan het IC-materieel en afstanden zijn minder groot dan in landen die een wat groter oppervlak hebben. Daarnaast kent Nederland relatief veel IC stations waardoor men juist gemakkelijk stukken snel kan afleggen.
Daarnaast, de frequenties waarmee beide type treinen rijden is volgens mij aan de hoge kant vergeleken met andere landen. Minimaal 2x p/u, veel IC trajecten 4xp/u een deel van stoptreinen 4x p/u en Amsterdam - Eindhoven 6x p/u. Kortom, in NL is het zo slecht nog niet. Oveigens voor door de weeks reizen kan je buiten de spits.
Vermoed dat jij met de kaart op de NS-business-kaart doelt, heb ik geen ervaring mee, zou dus zo kunnen.

Overigens reizen mijn kinderen voor 1ct per jaar (en andere kinderen tussen de 4 en 12 kunnen dat ook) in stoptrein en IC. Vraag mij af of Duitsland zoiets kent
 
Eerste deel: valt wat voor te zeggen idd.
Dat laatste is niet het geval hoor. Ook mijn werkgever heeft dat sinds 3 jaar afgeschaft. Privé reizen mag je met die kaart maar je moet het terugbetalen. En om me heen hoor ik ook steeds van vrienden en familie dat ze de kaart niet meer privé mogen gebruiken. In Duitsland mag dat gewoon plus dat je partner gratis mag meereizen in het weekend! En ik vind het belachelijk dat ik voor een vieze stoptrein die overal stopt net zoveel moet betalen als voor een reis met IC. Ook in andere landen is er een verschil in prijs tussen de stoptrein en IC en begrijpelijk want tijd is geld.
Vreemd of niet? Het kost de baas toch geen extra geld, als je je abonnement ook privé gebruikt?
 
Vreemd of niet? Het kost de baas toch geen extra geld, als je je abonnement ook privé gebruikt?
De meeste abonnementen zijn traject kaarten. Daar zit een saldo op en tikt dan af per gemaakte reis/kilometers. Als je bijv in het weekend dat gebruikt, dan kun je in het systeem waar je reis wordt bijgehouden, niet meer invullen ( woon-werk verkeer, of zakelijk). Vroeger had je zo’n systeem niet dat alles bij hield. En de werkgever betaalde een vast bedrag aan de NS. Nu wordt het per reis van je saldo afgeschreven.
 
De meeste abonnementen zijn traject kaarten. Daar zit een saldo op en tikt dan af per gemaakte reis/kilometers. Als je bijv in het weekend dat gebruikt, dan kun je in het systeem waar je reis wordt bijgehouden, niet meer invullen ( woon-werk verkeer, of zakelijk). Vroeger had je zo’n systeem niet dat alles bij hield. En de werkgever betaalde een vast bedrag aan de NS. Nu wordt het per reis van je saldo afgeschreven.
Ah, daar zit al een verschil in, bij ons bestelden de werknemers (een enkeling die met de trein ging) zelf de trajectkaart om vervolgens de kosten bij de baas te declareren. Bij een grote afstand kon je dan gewoon een volledig reizen abbo nemen.
Ging voor mij niet op omdat met 2 dagen thuiswerken een trajectkaart al flink duurder is dan los declareren.
 
Dit:


https://twitter.com/StijnWenders/status/1269244278892527616
Stijn

@StijnWenders


Jarenlang leeggezogen en doorverkocht door gewiekste private equity-baasjes en nu kan de overheid ze redden. Bedrijven als financieel asset dat je volledig uitperst, en als dat asset ten onder dreigt te gaan wordt het weer opgelapt met gemeenschapsgeld.



De vernietigende kracht van kapitalisme. Dit moet op een of andere manier gestopt worden. Het kan niet zo zijn dat bedrijven andere bedrijven volledig uitmelken om vervolgens hun handjes op te houden. Denemarken deed het slimmer dan Rutte: geen belasting afdragen in Denemarken? Dan geen staatshulp. Nu gaat dit artikel in eerste instantie niet over belasting, maar de tendens is duidelijk.
 
Dit:
https://twitter.com/StijnWenders/status/1269244278892527616
Stijn
@StijnWenders


Jarenlang leeggezogen en doorverkocht door gewiekste private equity-baasjes en nu kan de overheid ze redden. Bedrijven als financieel asset dat je volledig uitperst, en als dat asset ten onder dreigt te gaan wordt het weer opgelapt met gemeenschapsgeld.



De vernietigende kracht van kapitalisme. Dit moet op een of andere manier gestopt worden. Het kan niet zo zijn dat bedrijven andere bedrijven volledig uitmelken om vervolgens hun handjes op te houden. Denemarken deed het slimmer dan Rutte: geen belasting afdragen in Denemarken? Dan geen staatshulp. Nu gaat dit artikel in eerste instantie niet over belasting, maar de tendens is duidelijk.
Net als de KLM; “Too big too fail.“ In combinatie met “dit hollandsche bedrijf mag niet verloren gaan.“
Uiteindelijk is het gewoon een bedrijf wat spullen verkoopt. En als die niet meer verkocht worden, jammer voor de investeerders. Duw als overheid het geld maar in iets wat toekomstbestendiger is en een meerwaarde heeft voor de maatschappij. En dat zeg ik als iemand die nog een waardebon van de Hema heeft. :grin:
 
Dit:
https://twitter.com/StijnWenders/status/1269244278892527616
Stijn
@StijnWenders


Jarenlang leeggezogen en doorverkocht door gewiekste private equity-baasjes en nu kan de overheid ze redden. Bedrijven als financieel asset dat je volledig uitperst, en als dat asset ten onder dreigt te gaan wordt het weer opgelapt met gemeenschapsgeld.



De vernietigende kracht van kapitalisme. Dit moet op een of andere manier gestopt worden. Het kan niet zo zijn dat bedrijven andere bedrijven volledig uitmelken om vervolgens hun handjes op te houden. Denemarken deed het slimmer dan Rutte: geen belasting afdragen in Denemarken? Dan geen staatshulp. Nu gaat dit artikel in eerste instantie niet over belasting, maar de tendens is duidelijk.
Precies wat ik hier gisteren thuis zei. En als het zo’n fantastisch concept is, duikt er wel een andere ondernemer in dat gat.
 
DISCLAIMER – y'all know what time it is:maniac:

Moet me momenteel noodgedwongen verdiepen in de situatie rondom zgn. opkomende markten ("Emerging Markets", afgekort "EM"), waar de definitie van een “opkomende economie” overigens een grijs gebied is, zoals wel meer een grijs gebied is onder economen. Het gaat met name om bijvoorbeeld Brazilië, Argentinië, andere delen van Z-Amerika, de “Aziatische Tijgers”, bepaalde Afrikaanse landen etc. China hoort hier formeel ook bij, maar de vraag is in hoeverre dat nog actueel is. En terwijl ik me erin verdiep gaat het onderwerp in mijn hoofd toch weer over op de mondiale economie die we aan het verwoesten zijn met z’n allen. Ik doe ontzettend m’n best om de puzzelstukjes aan elkaar te rijgen en aan het einde van de puzzel iets van optimisme te kunnen delen, maar hoe meer ik weet, hoe somberder ik word. (Was er niet een filosoof die dat breder trok naar het leven in z’n geheel?) Afijn, ik zal proberen mijn hersenspinsels te delen en het zo simpel mogelijk te houden / zo veel mogelijk jargon te vermijden, zodat de liefhebber die zich hieraan waagt niet verdrinkt in een moeras van vaktermen. Ben er een memootje over aan het schrijven; voor de liefhebber hieronder een gesimplificeerd deel ervan, toegevoegd met mijn eigen thoughts in het tweede deel na het stukje over de EM-markten (die uiteraard geen deel uitmaken van de officiële memo!)

COVID-19, Emerging Markets ("EM") en hun schuldenbergen
Zoals bekend heeft het virus het wereldwijde toerisme vernietigd en vaak daarmee economieën van bepaalde landen verwoest – neem bijvoorbeeld de Malediven; het IMF is van een verwachte groei van 6% in het BBP dit jaar gegaan naar een krimp van maar liefst 8%. Het risico is dat deze meedogenloze, abrupte recessie zich zou kunnen vertalen in het feit dat de Malediven het nieuwste land zou worden dat aan een ondraagbare staatsschuld failliet zou gaan.

Wat andere voorbeeldjes: Zambia, Ecuador en Rwanda hebben de afgelopen weken allemaal aangekondigd dat ze moeite hebben om hun schulden terug te betalen. Libanon is al begonnen met haar herstructureringsproces, terwijl Argentinië, dat nog voor de pandemie in opstand was tegen haar schuldeisers, op weg lijkt te gaan naar haar negende (!) staatsschuld sinds de onafhankelijkheid in 1816. Beleggers zijn van mening dat veel andere ontwikkelingslanden niet al te ver achterlopen.

De Malediven zijn niet bepaald het grootste land dat waarschijnlijk zal bezwijken, maar gezien de schuldenlast aan crediteuren zoals China en de ernst van de recessie, is het wel het prototype van hoe gemakkelijk de dominostenen kunnen omvallen.

Het IMF heeft het land al $29m geleend om ter overbrugging, maar waarschuwde dat het verlies van toerisme de economie ernstig heeft verzwakt en dat aanvullende financiële steun nodig is; de in 2022 verschuldigde obligatie van $250m van het land is voor slechts 81 cent per dollar gedaald, wat aangeeft dat beleggers zich steeds meer zorgen maken over het vermogen van de Maldiven om haar verplichtingen na te komen. Even ter verduidelijking: met bovenstaande bedoel ik dat je vandaag de dag slechts 81 cent hoeft te betalen voor een obligatie met een nominale waarde van $1. Jij koopt van mij dus een schuldpapier voor 81 cent, terwijl ik jou beloof een hele dollar ervoor terug te geven over een paar jaar, inclusief rente. Het geeft aan dat huidige obligatiehouders zo graag dat waardeloze spul zouden verkopen, dat je iets wat eigenlijk een dollar waard zou zijn nu van ze kunt overnemen voor 81 cent.

De aanmaak van een nieuwe grote schuldencrisis in opkomende markten stapelt zich al jaren op. Door de vraag van beleggers naar hogere rendementen konden kleinere, minder ontwikkelde en kwetsbare "grens"-landen (i.e. ontwikkelde landen die kwetsbaar zijn) het afgelopen decennium in een recordtempo van de obligatiemarkten tappen (lees: schuld ophalen). Hun schuldenlast is gestegen van minder dan $1mrd in 2005 tot $3.2mrd in 2020, (bron: Institute of International Finance), wat gelijk is aan 114% van het BBP voor deze "grens"markten. Opkomende markten als geheel zijn in totaal een duizelingwekkend $71mrd verschuldigd (bron: Bank of International Settlements). Als je er een grafiekje van maakt, schrik je je een hoedje.

Oplossingen voor EMs met hoge schulden vs. het dreigement van "vulture" fondsen
De G20 heeft ermee ingestemd de bilaterale, normaliter verplichte terugbetalingen van leningen voor 76 armere landen voor ongeveer $20mrd tijdelijk te bevriezen. Het heeft schuldeisers uit de particuliere sector aangespoord om hetzelfde te doen maar als ik rapportjes van de grote internationale banken lees, lijken weinig analisten van mening te zijn dat dit haalbaar is en voorspellen ze dat het resultaat in plaats daarvan waarschijnlijk een reeks ad-hoc schuldenstilstanden en herstructureringen voor een deel van de ontwikkelingslanden zal zijn. Hieronder meer over wat dat precies inhoudt.

Het oplossen van de komende schuldencrises kan echter nog moeilijker zijn dan in het verleden. In plaats van de banken en overheden - de belangrijkste schuldeisers in de gigantische schuldencrisis die de ontwikkelingslanden in de jaren ‘80 en ‘90 teisterde - zijn schuldeisers tegenwoordig grotendeels een veelvoud aan obligatiefondsen. Ze zijn lastiger om te coördineren en samen te voegen in herstructureringsovereenkomsten – de meest voor de hand liggende oplossing in dit soort gevallen is inderdaad om de boel te “herstructureren” (duur woord voor andere afspraken maken, uitstel of kwijtschelding van betaling, etc.).

Hoewel de nood ten aanzien van financiële steun in veel gevallen groot is, zijn er aanwijzingen dat sommige investeringsgroepen kunnen breken met de gewoonte om met tegenzin financieel pijnlijke compromissen te accepteren om tot een herstructurering te komen, en in plaats daarvan te vechten voor een "betere" (lees: perversere) deal. Normaal gesproken zouden dit soort jongens de puinhoop verlaten bij het eerste teken van problemen in het schuldenland. Ze zijn traditioneel gezien niet opgezet om langdurige schuldenherstructureringen aan te pakken en houden niet van het reputatierisico dat zou voortvloeien uit een agressieve campagne tegen een land in diepe economische en sociale problemen. Maar nadat sommige geduldige crediteuren rijke uitbetalingen hebben ontvangen, lijken zelfs sommige van de traditionele institutionele beleggers de deugden van passiviteit te heroverwegen.

In het verleden was dergelijke agressie voorbehouden aan wat we zogenaamde "vulture" fondsen noemen: investeerders die via hardnekkigheid en juridische bedreigingen proberen te profiteren van staatsschuldencrises (dit fenomeen had ik eerder uitgelicht in een andere economische post in het US topic). Hun basisstrategie is dus ook om als zogenaamde "holdout"-crediteuren te fungeren (holdout = blijven zitten en niet meewerken aan schuldenverlichting). Herstructureringen van staatsschulden komen neer op het inwisselen van de oude obligaties van een land voor nieuwe, vaak minderwaardige, met een lagere rente of langere terugbetalingstermijnen. Holdouts weigeren mee te doen en dreigen in plaats daarvan het volledige bedrag aan te klagen. Zolang het aantal holdouts klein is, hebben landen er vaak voor gekozen om ze gewoon af te betalen in plaats van de overlast van een mogelijk langdurige rechtszaalstrijd aan te pakken.

Toen Griekenland bijvoorbeeld in 2012 de meeste van zijn schulden herstructureerde, koos het er met tegenzin voor om een deel van de buitenlandse obligaties waar hedgefondsen waren samengekomen volledig terug te betalen. Anderen, zoals Argentinië, hebben ervoor gekozen om te vechten. De onzekerheid over de uitkomst - en hoe moeilijk het kan zijn om een land te dwingen om met legale middelen te betalen - zorgde lang voor een delicaat maar functioneel evenwicht in het herstructureringsproces van de staatsschuld. (Voorbeeldje: in 2016 heeft Jay Newman van Elliott Management zijn naam gevestigd in de zogenaamde hedgefonds-wereld door $2.4mrd uit Argentinië te halen voor het bedrijf na een juridische strijd van tien jaar.)

Standhouden (i.e. fungeren als “holdout”-crediteur) leek lang een kat-en-muisspel dat duur en onzeker was, maar nu is het dus verschoven naar een meer veelbelovende, perverse en steeds vaker toegepaste strategie. Je leest hier en daar bijvoorbeeld dat, hoewel het nog steeds ontmoedigend is, het succes van Elliott meer copycats kan inspireren en de dreigende golf van EM-schuldencrises kan compliceren. Bovendien zijn er tekenen dat traditionele investeringsgroepen ook sterker worden, wat een moeilijk proces zou kunnen veranderen in een langdurigere nachtmerrie voor zowel geldschieters als leners.

Veel beleggingsfondsen zijn de afgelopen jaren in EM-obligaties opgestapeld en het vooruitzicht van diepe en brede verliezen voor sommige zwaar belaste fondsen kan schadelijk zijn. Voorheen waren de holdouts het grootste probleem, maar nu kunnen het de traditionele fondsen zijn. Zij die met de rug tegen de muur staan, gaan immers vechten in deze wereld.

Na de mislukte poging van het IMF om begin jaren 2000 een quasi-soevereine faillissementsrechtbank op te richten, was de belangrijkste reactie van regeringen de invoering van zogenaamde “collectieve actieclausules” in hun obligaties. Deze dicteren dat als een grote meerderheid van de obligatiehouders stemmen voor een herstructurering (vaak 75%), de overeenkomst wordt opgelegd aan alle houders. Maar beleggers zijn opgekrabbeld en hebben grotere stukken specifieke obligaties gekocht in een poging een zo groot mogelijke positie te verwerven dat ze de facto een vetorecht genieten over de herstructureringsvoorwaarden van de instrumenten. En sommige oudere obligaties hebben dergelijke clausules niet.

Recente voorbeelden van fondsen
Tot dusver zijn er maar een paar voorbeelden van grotere beleggingsondernemingen die een hardere houding aannemen, maar ze zijn opmerkelijk vanwege hun succes. De eerste was Franklin Templeton, die erin slaagde te halen wat volgens sommige analisten verrassend gunstige voorwaarden waren bij de herstructurering van de schulden in Oekraïne in 2015, nadat ze genoeg obligaties hadden opgeknapt om de grootste particuliere schuldeiser van het land te worden. Meer recentelijk heeft Ashmore een enorm belang opgebouwd in de schulden van Libanon, wat hem in de praktijk een veto geeft over hoe het land sommige van zijn obligaties zal herstructureren. En dit jaar speelde Fidelity met succes hard met Buenos Aires, waarbij hij de bluf van de Argentijnse provincie callde dat het niet mogelijk was om een betaling van $250m te betalen in januari. Buenos Aires betaalde uiteindelijk volledig. De slachtoffers? Uiteraard de Argentijnse middenklasse en lager.

Fidelity maakt ook deel uit van een grotere groep crediteuren die de plannen van Argentinië om de buitenlandse schuldenlast van $65mrd te herstructureren, heeft teruggedrongen. De groep omvat een aantal van 's werelds grootste institutionele beleggers, waaronder BlackRock en T Rowe Price, en heeft samen met de twee andere belangrijkste obligatiehoudersgroepen voldoende macht om een deal te sluiten of te verbreken.

Het is onwaarschijnlijk dat traditionele vermogensbeheerders even koppig of procedureel zijn als Elliott, maar met een overvloed aan voorbeelden dat een hardere aanpak succesvol kan zijn, kunnen meer mensen zich gedwongen voelen om dit voorbeeld te volgen - hoe ernstig de Coronacrisis voor veel landen ook is. Soms beargumentern ze dat ze geen Elliott willen zijn, maar ze een "fiduciaire plicht" hebben richting hun klanten. Bovendien zal het voor sommigen zo kritisch worden dat hun voortbestaan ervan afhangt, dus kunnen ze net zo goed tot de dood vechten.

En nu?
Deze dynamiek is de reden waarom veel investeerders geloven dat de oproep van de G20 aan crediteuren uit de particuliere sector om hun algehele schuld "stil te zetten" waarschijnlijk zinloos zal blijken. Zonder een of ander buitengewoon juridisch mechanisme - zoals de resolutie van de VN-Veiligheidsraad die de bezittingen van Irak tegen schuldeisers na de Amerikaanse invasie in 2003 beschermde tegen schuldeisers – zal het moeilijk zijn om tot een collectieve en vrijwillige overeenkomst te komen.

Zo onstaat de perceptie bij sommige regeringen dat de pandemie dit soort partijen meer invloed geeft. Gezien het feit dat de obligatiekoersen zijn gedaald tot een schrijnend niveau, zullen landen waarschijnlijk hun standpunt versterken en gunstigere voorwaarden nastreven bij komende herstructureringen. Bovendien zal de dreiging van nieuwe uitbraken van het coronavirus de hand van de schuldplichtige EM-landen versterken bij het onderhandelen over terugbetalingsvoorwaarden. Het IMF zal er sterk op aandringen dat de landen kortingen krijgen. Landen moeten met crediteuren een overeenkomst sluiten om schuldbetalingen om te leiden naar kredietfaciliteiten die zijn opgezet door de Wereldbank of een regionale ontwikkelingsbank, die vervolgens aan de landen wordt teruggeleend om de essentiële uitgaven te betalen. De “donateurs” hopen dat hiermee een technisch faillissement wordt voorkomen en dat de schuld de facto wordt stilgelegd. De rechtsbescherming die organisaties zoals de Wereldbank genieten - die bij de herstructurering van schulden als "super-senior" (lees: minst risicovol) worden beschouwd - zou de deal kunnen verzachten. Zodra de crisis is verdwenen, kan worden besloten of een volledige maar ordelijke schuldherstructurering nodig is en wordt het in de faciliteit gestorte geld beschermd.

Het is onduidelijk of de Wereldbank voor dit voorstel zou kiezen en er zal waarschijnlijk een hardhandige dwang van onder meer de US nodig zijn om veel crediteuren tot overeenstemming te brengen. Zoals we weten heeft ome Donald gelukkig het beste voor met de rest van de wereld. Het voorstel is wellicht acceptabel voor China, dat door de IMF en de Wereldbank is uitgeroepen tot de grootste officiële schuldeiser voor de ontwikkeling van economieën via haar "Belt and Road Initiative". Als de zaken echt opblazen, geeft China misschien de voorkeur aan een regelrechte standaard.

Welke weg er uiteindelijk ook wordt ingeslagen; het is essentieel dat beleidsmakers doortastender gaan acteren wat betreft de beproevingen van opkomende markten, gezien het gevaar dat de ernst ervan in het hele internationale financiële systeem zal doorwerken. Je leest veel dat deze pandemie snel zal escaleren van een gezondheidscrisis tot een humanitaire crisis en uiteindelijk tot een solvabiliteitscrisis. Politieke stabiliteit zal de laatste domino zijn die valt. Maar mijn grootste zorg is dat deze crisis veel dieper en langer zal duren dan mensen verwachten.

De brug naar de huidige mondiale situatie
Dit alles is natuurlijk ook weer een gevolg van de verrotte markten die zijn volgepompt met uit het niets gecreëerde liquiditeit, losgekoppeld van enige vorm van economische fundamenten of behoeften. De traditionele theorie dicteert dat de obligatiekoersen naar verwachting de juiste kosten van wanbetaling (default) of problemen met de uitgever van de obligatie omvatten. Bullshit dus. De laatste jaren was dat steeds minder het geval; door QE-geld (Google: "quantitative easing") werden de prijzen van alle activaklassen (bv huizen) veel hoger in vergelijking met wat de fundamentele economische variabelen zouden suggereren, en investeerders gingen "all-in" op EM-obligaties omdat ze het hogere rendement nodig hadden, vanwege een combinatie van factoren.

EM-schuld is de afgelopen tien jaar een mega "trade" geweest (lees: rendabel voor aasgieren), met dank aan eindeloze QE en tot voor kort heeft het grote fortuinen verdiend voor “slimme” fondsmanagers en wereldwijde banken en een heel legioen “EM-specialisten” voortgebracht in de financiële sector. Elk feest moet op een dag eindigen, vooral als de gasten roekeloos dronken en wanordelijk worden. Ook na COVID, met een werkloosheidspercentage van 20%, een Schuld/BBP ratio van meer dan 100%, een BBP-groeipercentage van -10% en een fiscaal tekort van 10%, zijn veel van de voormalige "ontwikkelde" markten nu volledig gekwalificeerd om toe te treden tot de gelederen van "opkomende" markten…

Persoonlijke hoofdbrekens: we willen niet leren van het verleden
Hoe heeft – in dit geval financiële – globalisering dan zo fout kunnen gaan? Keer op keer blijkt toch wel dat beleidsmakers onvoldoende wisten hoe het monetaire systeem werkte. Het gebruik van neoklassieke economie en de overtuiging dat banken financiële intermediairs waren, was een perfect recept voor een economische farce. De economie van globalisering heeft altijd een achilleshiel gehad. In de US brulden de jaren ’20 van de vorige eeuw met op schulden gebaseerde consumptie en speculatie totdat het allemaal omsloeg in de schulddeflatie van de Grote Depressie.

[Intermezzo: schuld deflatie, “debt deflation”] Kort gezegd komt het fenomeen “schuld deflatie” neer op een economisch fiasco doordat twee elementen tegelijk optreden, dan wel elkaar opvolgen, namelijk de combinatie van A/ een enorme schuldenberg; en B/ afnemende inflatie / deflatie.

Het fenomeen in stappen, met hypotheken op huizen als voorbeeld om het hopelijk simpel te houden: (i) schuldenberg bouwt zich op doordat men zich te rijk rekent en toekomstige uitgaven naar voren haalt door nu te veel uit te geven en te denken dat de schulden wel gedragen kunnen worden; (ii) de schuldenberg wordt ondraagbaar waardoor mensen met schuld hun bezittingen al dan niet uit paniek tegen kortingen verkopen om aan hun verplichtingen te kunnen voldoen; (iii) doordat schulden worden terugbetaald, neemt de geldhoeveelheid in omloop af; (iv) doordat er minder geld in omloop is, dalen de uitgaven; (v) dit werkt deflatie in de hand; (vi) door de deflatie nemen bezittingen af in waarde, waardoor de schuldberg die er tegenover staat nog onhoudbaarder wordt en toeneemt in waarde; terug naar (i) en het cirkeltje op nieuw rond. (voor de geinteresseerden hier een link met een uitgebreid rapport van de Bank of International Settlements: https://www.bis.org/publ/work176.pdf)

Japan is het perfecte voorbeeld van een land wat al decennia lang in een schuld deflatie zit en hier nog steeds niet van is hersteld. In een vastgoedcrisis vernietigen schuldaflossingen aan banken dus het geld in omloop en duwen de economie naar schulddeflatie (een krimpende geldhoeveelheid). Japan is al dertig jaar zo, omdat ze de schulden van hun excessen in de jaren tachtig terugbetalen, wordt ook wel een balansrecessie genoemd. Heel goed filmpje van een econoom van een vooraanstaande Japanse investeringsbank voor meer achtergrond: link

Helaas beginnen onze economien steeds meer parallelen te vertonen met de Japanse economie. [Einde Intermezzo]

Niemand had enig besef van de problemen die zich in de economie opbouwden, omdat ze een economie gebruikten die niet naar private schulden kijkt, maar naar neoklassieke economie. In die neoklassieke economie is geen rekening houden met particuliere schulden de ultieme achilleshiel. Beleidsmakers kunnen zichzelf dan overtuigen dat “schuld er niet toe doet”, omdat ze denken dat banken financiële intermediairs zijn. De ontwikkelde wereld wordt overspoeld door publieke en private schulden, maar vindt het gemakkelijker om het hoofd te bieden omdat hun economieën vrij sterk zijn. De opkomende markten zitten in grote problemen.

Waarom ook slechts één keer een fout maken wanneer we dezelfde fout steeds opnieuw kunnen maken? Het is nooit te laat om de financiële lessen van het afgelopen millennium te leren.
  • 1987 - De rijkdom op de markten kan zelfs sneller verdwijnen dan ze heeft opgebouwd; de reële welvaartscreatie wordt gemeten aan het BBP!
  • 1991 - De Japanse vastgoedbubbel kende een mislukking en is nooit hersteld. Het opblazen van activaprijzen met schulden leidt tot Minsky-momenten, gevolgd door wat een decennium lange recessie op de balans (stagnatie) kan zijn terwijl je probeert schulddeflatie (zie hierboven) te bestrijden
  • 1997 - Lenen in vreemde valuta leidde tot de Aziatische crisis. Een verandering in de wisselkoersen kan een duurzame situatie zeer snel veranderen in een situatie die niet houdbaar is
  • 1998 - De ineenstorting van lange termijn kapitaalbeheer vormde een systeemrisico voor het financiële systeem en toonde de gevaren aan die de enorme “leverage” van bepaalde soorten derivaten mogelijk maakt.
De 1991-variant is erg populair geweest.
  • Jaren 90 - UK, VS (“Savings & Loan Crisis”), Canada (Toronto), Scandinavië, Japan, Filipijnen, Thailand
  • Jaren 2000 - IJsland, Dubai, VS (2008), Vietnam
  • 2010s - Ierland, Spanje, Griekenland, India
  • Maak je klaar om Australië, Canada, Noorwegen, Zweden en Hong Kong op de lijst te zetten.
De problematiek rondom opkomende markten lijkt op de 1997 op grotere schaal.

Bubbels die onstaan door nep krediet, mede mogelijk gemaakt door ons bancaire systeem
Mondiaal gezien, inclusief het westen, is het is de vastgoedbubbel die het probleem vormt. Nog even in meer detail: wat gebeurt er nu echt in de explosie van onroerend goed? Wanneer men bankkrediet gebruikt om de prijzen van activa te verhogen, stijgt de schuld sneller dan het BBP. Het bankkrediet van de kredietverlening voor onroerend goed brengt de toekomstige koopkracht dus naar voren. Bankleningen creëren geld en de terugbetaling van schulden aan banken vernietigt geld. Voor meer achtergrond, zie dit rapport van de Bank of England: https://www.bankofengland.co.uk/-/m...2014/money-creation-in-the-modern-economy.pdf

In de vastgoedbubbel komt nieuw geld de economie binnen door de kredietverlening aan onroerend goed. De Japanse vastgoedbubbel van de jaren ‘80 was zo buitensporig dat de mensen zelfs spraken over het "excessieve geld", en iedereen genoot ervan dat overtollige geld in de economie uit te geven. De geldschepping van bankleningen zorgt ervoor dat de economie een hoge vlucht neemt, maar dit is slechts een secundair effect – in eerste instantie stijgt de schuld sneller dan het BBP. Er komt veel nieuw geld in de economie, maar de inflatie is alleen te zien in activaprijzen (bv huizen), niet in consumentenprijzen, waardoor de centrale bankiers en economen de problemen niet zien ontstaan.

Wanneer leren we toch met z’n allen eens dat alleen het BBP de reële welvaartscreatie meet? We werken elkaar de afgrond in op deze manier.

Een volgend onderwerp waar ik momenteel geen tijd voor heb is hoe onze geldmachine werkt en wat voor ellende dit met zich meebrengt. Ook wel “Modern Monetary Theory” genoemd; een pure kanker (sorry) voor de economie en lagere sociale klassen - pure heroine voor de rijken, die er alleen maar voor heeft gezorgd dat de inkomens- en vermogensongelijkheid is toegenomen. Heb hier eerder een stukje over geschreven in het US-topic; binnenkort meer detail hierover voor de liefhebber.

Voor nu is het tijd voor wat ontspanning - peace out.
 
Laatst bewerkt:
DISCLAIMER – y'all know what time it is:maniac:

Moet me momenteel noodgedwongen verdiepen in de situatie rondom zgn. opkomende markten ("Emerging Markets", afgekort "EM"), waar de definitie van een “opkomende economie” overigens een grijs gebied is, zoals wel meer een grijs gebied is onder economen. Het gaat met name om bijvoorbeeld Brazilië, Argentinië, andere delen van Z-Amerika, de “Aziatische Tijgers”, bepaalde Afrikaanse landen etc. China hoort hier formeel ook bij, maar de vraag is in hoeverre dat nog actueel is. En terwijl ik me erin verdiep gaat het onderwerp in mijn hoofd toch weer over op de mondiale economie die we aan het verwoesten zijn met z’n allen. Ik doe ontzettend m’n best om de puzzelstukjes aan elkaar te rijgen en aan het einde van de puzzel iets van optimisme te kunnen delen, maar hoe meer ik weet, hoe somberder ik word. (Was er niet een filosoof die dat breder trok naar het leven in z’n geheel?) Afijn, ik zal proberen mijn hersenspinsels te delen en het zo simpel mogelijk te houden / zo veel mogelijk jargon te vermijden, zodat de liefhebber die zich hieraan waagt niet verdrinkt in een moeras van vaktermen. Ben er een memootje over aan het schrijven; voor de liefhebber hieronder een gesimplificeerd deel ervan, toegevoegd met mijn eigen thoughts in het tweede deel na het stukje over de EM-markten (die uiteraard geen deel uitmaken van de officiële memo!)

COVID-19, Emerging Markets ("EM") en hun schuldenbergen
Zoals bekend heeft het virus het wereldwijde toerisme vernietigd en vaak daarmee economieën van bepaalde landen verwoest – neem bijvoorbeeld de Malediven; het IMF is van een verwachte groei van 6% in het BBP dit jaar gegaan naar een krimp van maar liefst 8%. Het risico is dat deze meedogenloze, abrupte recessie zich zou kunnen vertalen in het feit dat de Malediven het nieuwste land zou worden dat aan een ondraagbare staatsschuld failliet zou gaan.

Wat andere voorbeeldjes: Zambia, Ecuador en Rwanda hebben de afgelopen weken allemaal aangekondigd dat ze moeite hebben om hun schulden terug te betalen. Libanon is al begonnen met haar herstructureringsproces, terwijl Argentinië, dat nog voor de pandemie in opstand was tegen haar schuldeisers, op weg lijkt te gaan naar haar negende (!) staatsschuld sinds de onafhankelijkheid in 1816. Beleggers zijn van mening dat veel andere ontwikkelingslanden niet al te ver achterlopen.

De Malediven zijn niet bepaald het grootste land dat waarschijnlijk zal bezwijken, maar gezien de schuldenlast aan crediteuren zoals China en de ernst van de recessie, is het wel het prototype van hoe gemakkelijk de dominostenen kunnen omvallen.

Het IMF heeft het land al $29m geleend om ter overbrugging, maar waarschuwde dat het verlies van toerisme de economie ernstig heeft verzwakt en dat aanvullende financiële steun nodig is; de in 2022 verschuldigde obligatie van $250m van het land is voor slechts 81 cent per dollar gedaald, wat aangeeft dat beleggers zich steeds meer zorgen maken over het vermogen van de Maldiven om haar verplichtingen na te komen. Even ter verduidelijking: met bovenstaande bedoel ik dat je vandaag de dag slechts 81 cent hoeft te betalen voor een obligatie met een nominale waarde van $1. Jij koopt van mij dus een schuldpapier voor 81 cent, terwijl ik jou beloof een hele dollar ervoor terug te geven over een paar jaar, inclusief rente. Het geeft aan dat huidige obligatiehouders zo graag dat waardeloze spul zouden verkopen, dat je iets wat eigenlijk een dollar waard zou zijn nu van ze kunt overnemen voor 81 cent.

De aanmaak van een nieuwe grote schuldencrisis in opkomende markten stapelt zich al jaren op. Door de vraag van beleggers naar hogere rendementen konden kleinere, minder ontwikkelde en kwetsbare "grens"-landen (i.e. ontwikkelde landen die kwetsbaar zijn) het afgelopen decennium in een recordtempo van de obligatiemarkten tappen (lees: schuld ophalen). Hun schuldenlast is gestegen van minder dan $1mrd in 2005 tot $3.2mrd in 2020, (bron: Institute of International Finance), wat gelijk is aan 114% van het BBP voor deze "grens"markten. Opkomende markten als geheel zijn in totaal een duizelingwekkend $71mrd verschuldigd (bron: Bank of International Settlements). Als je er een grafiekje van maakt, schrik je je een hoedje.

Oplossingen voor EMs met hoge schulden vs. het dreigement van "vulture" fondsen
De G20 heeft ermee ingestemd de bilaterale, normaliter verplichte terugbetalingen van leningen voor 76 armere landen voor ongeveer $20mrd tijdelijk te bevriezen. Het heeft schuldeisers uit de particuliere sector aangespoord om hetzelfde te doen maar als ik rapportjes van de grote internationale banken lees, lijken weinig analisten van mening te zijn dat dit haalbaar is en voorspellen ze dat het resultaat in plaats daarvan waarschijnlijk een reeks ad-hoc schuldenstilstanden en herstructureringen voor een deel van de ontwikkelingslanden zal zijn. Hieronder meer over wat dat precies inhoudt.

Het oplossen van de komende schuldencrises kan echter nog moeilijker zijn dan in het verleden. In plaats van de banken en overheden - de belangrijkste schuldeisers in de gigantische schuldencrisis die de ontwikkelingslanden in de jaren ‘80 en ‘90 teisterde - zijn schuldeisers tegenwoordig grotendeels een veelvoud aan obligatiefondsen. Ze zijn lastiger om te coördineren en samen te voegen in herstructureringsovereenkomsten – de meest voor de hand liggende oplossing in dit soort gevallen is inderdaad om de boel te “herstructureren” (duur woord voor andere afspraken maken, uitstel of kwijtschelding van betaling, etc.).

Hoewel de nood ten aanzien van financiële steun in veel gevallen groot is, zijn er aanwijzingen dat sommige investeringsgroepen kunnen breken met de gewoonte om met tegenzin financieel pijnlijke compromissen te accepteren om tot een herstructurering te komen, en in plaats daarvan te vechten voor een "betere" (lees: perversere) deal. Normaal gesproken zouden dit soort jongens de puinhoop verlaten bij het eerste teken van problemen in het schuldenland. Ze zijn traditioneel gezien niet opgezet om langdurige schuldenherstructureringen aan te pakken en houden niet van het reputatierisico dat zou voortvloeien uit een agressieve campagne tegen een land in diepe economische en sociale problemen. Maar nadat sommige geduldige crediteuren rijke uitbetalingen hebben ontvangen, lijken zelfs sommige van de traditionele institutionele beleggers de deugden van passiviteit te heroverwegen.

In het verleden was dergelijke agressie voorbehouden aan wat we zogenaamde "vulture" fondsen noemen: investeerders die via hardnekkigheid en juridische bedreigingen proberen te profiteren van staatsschuldencrises (dit fenomeen had ik eerder uitgelicht in een andere economische post in het US topic). Hun basisstrategie is dus ook om als zogenaamde "holdout"-crediteuren te fungeren (holdout = blijven zitten en niet meewerken aan schuldenverlichting). Herstructureringen van staatsschulden komen neer op het inwisselen van de oude obligaties van een land voor nieuwe, vaak minderwaardige, met een lagere rente of langere terugbetalingstermijnen. Holdouts weigeren mee te doen en dreigen in plaats daarvan het volledige bedrag aan te klagen. Zolang het aantal holdouts klein is, hebben landen er vaak voor gekozen om ze gewoon af te betalen in plaats van de overlast van een mogelijk langdurige rechtszaalstrijd aan te pakken.

Toen Griekenland bijvoorbeeld in 2012 de meeste van zijn schulden herstructureerde, koos het er met tegenzin voor om een deel van de buitenlandse obligaties waar hedgefondsen waren samengekomen volledig terug te betalen. Anderen, zoals Argentinië, hebben ervoor gekozen om te vechten. De onzekerheid over de uitkomst - en hoe moeilijk het kan zijn om een land te dwingen om met legale middelen te betalen - zorgde lang voor een delicaat maar functioneel evenwicht in het herstructureringsproces van de staatsschuld. (Voorbeeldje: in 2016 heeft Jay Newman van Elliott Management zijn naam gevestigd in de zogenaamde hedgefonds-wereld door $2.4mrd uit Argentinië te halen voor het bedrijf na een juridische strijd van tien jaar.)

Standhouden (i.e. fungeren als “holdout”-crediteur) leek lang een kat-en-muisspel dat duur en onzeker was, maar nu is het dus verschoven naar een meer veelbelovende, perverse en steeds vaker toegepaste strategie. Je leest hier en daar bijvoorbeeld dat, hoewel het nog steeds ontmoedigend is, het succes van Elliott meer copycats kan inspireren en de dreigende golf van EM-schuldencrises kan compliceren. Bovendien zijn er tekenen dat traditionele investeringsgroepen ook sterker worden, wat een moeilijk proces zou kunnen veranderen in een langdurigere nachtmerrie voor zowel geldschieters als leners.

Veel beleggingsfondsen zijn de afgelopen jaren in EM-obligaties opgestapeld en het vooruitzicht van diepe en brede verliezen voor sommige zwaar belaste fondsen kan schadelijk zijn. Voorheen waren de holdouts het grootste probleem, maar nu kunnen het de traditionele fondsen zijn. Zij die met de rug tegen de muur staan, gaan immers vechten in deze wereld.

Na de mislukte poging van het IMF om begin jaren 2000 een quasi-soevereine faillissementsrechtbank op te richten, was de belangrijkste reactie van regeringen de invoering van zogenaamde “collectieve actieclausules” in hun obligaties. Deze dicteren dat als een grote meerderheid van de obligatiehouders stemmen voor een herstructurering (vaak 75%), de overeenkomst wordt opgelegd aan alle houders. Maar beleggers zijn opgekrabbeld en hebben grotere stukken specifieke obligaties gekocht in een poging een zo groot mogelijke positie te verwerven dat ze de facto een vetorecht genieten over de herstructureringsvoorwaarden van de instrumenten. En sommige oudere obligaties hebben dergelijke clausules niet.

Recente voorbeelden van fondsen
Tot dusver zijn er maar een paar voorbeelden van grotere beleggingsondernemingen die een hardere houding aannemen, maar ze zijn opmerkelijk vanwege hun succes. De eerste was Franklin Templeton, die erin slaagde te halen wat volgens sommige analisten verrassend gunstige voorwaarden waren bij de herstructurering van de schulden in Oekraïne in 2015, nadat ze genoeg obligaties hadden opgeknapt om de grootste particuliere schuldeiser van het land te worden. Meer recentelijk heeft Ashmore een enorm belang opgebouwd in de schulden van Libanon, wat hem in de praktijk een veto geeft over hoe het land sommige van zijn obligaties zal herstructureren. En dit jaar speelde Fidelity met succes hard met Buenos Aires, waarbij hij de bluf van de Argentijnse provincie callde dat het niet mogelijk was om een betaling van $250m te betalen in januari. Buenos Aires betaalde uiteindelijk volledig. De slachtoffers? Uiteraard de Argentijnse middenklasse en lager.

Fidelity maakt ook deel uit van een grotere groep crediteuren die de plannen van Argentinië om de buitenlandse schuldenlast van $65mrd te herstructureren, heeft teruggedrongen. De groep omvat een aantal van 's werelds grootste institutionele beleggers, waaronder BlackRock en T Rowe Price, en heeft samen met de twee andere belangrijkste obligatiehoudersgroepen voldoende macht om een deal te sluiten of te verbreken.

Het is onwaarschijnlijk dat traditionele vermogensbeheerders even koppig of procedureel zijn als Elliott, maar met een overvloed aan voorbeelden dat een hardere aanpak succesvol kan zijn, kunnen meer mensen zich gedwongen voelen om dit voorbeeld te volgen - hoe ernstig de Coronacrisis voor veel landen ook is. Soms beargumentern ze dat ze geen Elliott willen zijn, maar ze een "fiduciaire plicht" hebben richting hun klanten. Bovendien zal het voor sommigen zo kritisch worden dat hun voortbestaan ervan afhangt, dus kunnen ze net zo goed tot de dood vechten.

En nu?
Deze dynamiek is de reden waarom veel investeerders geloven dat de oproep van de G20 aan crediteuren uit de particuliere sector om hun algehele schuld "stil te zetten" waarschijnlijk zinloos zal blijken. Zonder een of ander buitengewoon juridisch mechanisme - zoals de resolutie van de VN-Veiligheidsraad die de bezittingen van Irak tegen schuldeisers na de Amerikaanse invasie in 2003 beschermde tegen schuldeisers – zal het moeilijk zijn om tot een collectieve en vrijwillige overeenkomst te komen.

Zo onstaat de perceptie bij sommige regeringen dat de pandemie dit soort partijen meer invloed geeft. Gezien het feit dat de obligatiekoersen zijn gedaald tot een schrijnend niveau, zullen landen waarschijnlijk hun standpunt versterken en gunstigere voorwaarden nastreven bij komende herstructureringen. Bovendien zal de dreiging van nieuwe uitbraken van het coronavirus de hand van de schuldplichtige EM-landen versterken bij het onderhandelen over terugbetalingsvoorwaarden. Het IMF zal er sterk op aandringen dat de landen kortingen krijgen. Landen moeten met crediteuren een overeenkomst sluiten om schuldbetalingen om te leiden naar kredietfaciliteiten die zijn opgezet door de Wereldbank of een regionale ontwikkelingsbank, die vervolgens aan de landen wordt teruggeleend om de essentiële uitgaven te betalen. De “donateurs” hopen dat hiermee een technisch faillissement wordt voorkomen en dat de schuld de facto wordt stilgelegd. De rechtsbescherming die organisaties zoals de Wereldbank genieten - die bij de herstructurering van schulden als "super-senior" (lees: minst risicovol) worden beschouwd - zou de deal kunnen verzachten. Zodra de crisis is verdwenen, kan worden besloten of een volledige maar ordelijke schuldherstructurering nodig is en wordt het in de faciliteit gestorte geld beschermd.

Het is onduidelijk of de Wereldbank voor dit voorstel zou kiezen en er zal waarschijnlijk een hardhandige dwang van onder meer de US nodig zijn om veel crediteuren tot overeenstemming te brengen. Zoals we weten heeft ome Donald gelukkig het beste voor met de rest van de wereld. Het voorstel is wellicht acceptabel voor China, dat door de IMF en de Wereldbank is uitgeroepen tot de grootste officiële schuldeiser voor de ontwikkeling van economieën via haar "Belt and Road Initiative". Als de zaken echt opblazen, geeft China misschien de voorkeur aan een regelrechte standaard.

Welke weg er uiteindelijk ook wordt ingeslagen; het is essentieel dat beleidsmakers doortastender gaan acteren wat betreft de beproevingen van opkomende markten, gezien het gevaar dat de ernst ervan in het hele internationale financiële systeem zal doorwerken. Je leest veel dat deze pandemie snel zal escaleren van een gezondheidscrisis tot een humanitaire crisis en uiteindelijk tot een solvabiliteitscrisis. Politieke stabiliteit zal de laatste domino zijn die valt. Maar mijn grootste zorg is dat deze crisis veel dieper en langer zal duren dan mensen verwachten.

De brug naar de huidige mondiale situatie
Dit alles is natuurlijk ook weer een gevolg van de verrotte markten die zijn volgepompt met uit het niets gecreëerde liquiditeit, losgekoppeld van enige vorm van economische fundamenten of behoeften. De traditionele theorie dicteert dat de obligatiekoersen naar verwachting de juiste kosten van wanbetaling (default) of problemen met de uitgever van de obligatie omvatten. Bullshit dus. De laatste jaren was dat steeds minder het geval; door QE-geld (Google: "quantitative easing") werden de prijzen van alle activaklassen (bv huizen) veel hoger in vergelijking met wat de fundamentele economische variabelen zouden suggereren, en investeerders gingen "all-in" op EM-obligaties omdat ze het hogere rendement nodig hadden, vanwege een combinatie van factoren.

EM-schuld is de afgelopen tien jaar een mega "trade" geweest (lees: rendabel voor aasgieren), met dank aan eindeloze QE en tot voor kort heeft het grote fortuinen verdiend voor “slimme” fondsmanagers en wereldwijde banken en een heel legioen “EM-specialisten” voortgebracht in de financiële sector. Elk feest moet op een dag eindigen, vooral als de gasten roekeloos dronken en wanordelijk worden. Ook na COVID, met een werkloosheidspercentage van 20%, een Schuld/BBP ratio van meer dan 100%, een BBP-groeipercentage van -10% en een fiscaal tekort van 10%, zijn veel van de voormalige "ontwikkelde" markten nu volledig gekwalificeerd om toe te treden tot de gelederen van "opkomende" markten…

Persoonlijke hoofdbrekens: we willen niet leren van het verleden
Hoe heeft – in dit geval financiële – globalisering dan zo fout kunnen gaan? Keer op keer blijkt toch wel dat beleidsmakers onvoldoende wisten hoe het monetaire systeem werkte. Het gebruik van neoklassieke economie en de overtuiging dat banken financiële intermediairs waren, was een perfect recept voor een economische farce. De economie van globalisering heeft altijd een achilleshiel gehad. In de US brulden de jaren ’20 van de vorige eeuw met op schulden gebaseerde consumptie en speculatie totdat het allemaal omsloeg in de schulddeflatie van de Grote Depressie.

[Intermezzo: schuld deflatie, “debt deflation”] Kort gezegd komt het fenomeen “schuld deflatie” neer op een economisch fiasco doordat twee elementen tegelijk optreden, dan wel elkaar opvolgen, namelijk de combinatie van A/ een enorme schuldenberg; en B/ afnemende inflatie / deflatie.

Het fenomeen in stappen, met hypotheken op huizen als voorbeeld om het hopelijk simpel te houden: (i) schuldenberg bouwt zich op doordat men zich te rijk rekent en toekomstige uitgaven naar voren haalt door nu te veel uit te geven en te denken dat de schulden wel gedragen kunnen worden; (ii) de schuldenberg wordt ondraagbaar waardoor mensen met schuld hun bezittingen al dan niet uit paniek tegen kortingen verkopen om aan hun verplichtingen te kunnen voldoen; (iii) doordat schulden worden terugbetaald, neemt de geldhoeveelheid in omloop af; (iv) doordat er minder geld in omloop is, dalen de uitgaven; (v) dit werkt deflatie in de hand; (vi) door de deflatie nemen bezittingen af in waarde, waardoor de schuldberg die er tegenover staat nog onhoudbaarder wordt en toeneemt in waarde; terug naar (i) en het cirkeltje op nieuw rond. (voor de geinteresseerden hier een link met een uitgebreid rapport van de Bank of International Settlements: https://www.bis.org/publ/work176.pdf)

Japan is het perfecte voorbeeld van een land wat al decennia lang in een schuld deflatie zit en hier nog steeds niet van is hersteld. In een vastgoedcrisis vernietigen schuldaflossingen aan banken dus het geld in omloop en duwen de economie naar schulddeflatie (een krimpende geldhoeveelheid). Japan is al dertig jaar zo, omdat ze de schulden van hun excessen in de jaren tachtig terugbetalen, wordt ook wel een balansrecessie genoemd. Heel goed filmpje van een econoom van een vooraanstaande Japanse investeringsbank voor meer achtergrond: link

Helaas beginnen onze economien steeds meer parallelen te vertonen met de Japanse economie. [Einde Intermezzo]

Niemand had enig besef van de problemen die zich in de economie opbouwden, omdat ze een economie gebruikten die niet naar private schulden kijkt, maar naar neoklassieke economie. In die neoklassieke economie is geen rekening houden met particuliere schulden de ultieme achilleshiel. Beleidsmakers kunnen zichzelf dan overtuigen dat “schuld er niet toe doet”, omdat ze denken dat banken financiële intermediairs zijn. De ontwikkelde wereld wordt overspoeld door publieke en private schulden, maar vindt het gemakkelijker om het hoofd te bieden omdat hun economieën vrij sterk zijn. De opkomende markten zitten in grote problemen.

Waarom ook slechts één keer een fout maken wanneer we dezelfde fout steeds opnieuw kunnen maken? Het is nooit te laat om de financiële lessen van het afgelopen millennium te leren.
  • 1987 - De rijkdom op de markten kan zelfs sneller verdwijnen dan ze heeft opgebouwd; de reële welvaartscreatie wordt gemeten aan het BBP!
  • 1991 - De Japanse vastgoedbubbel kende een mislukking en is nooit hersteld. Het opblazen van activaprijzen met schulden leidt tot Minsky-momenten, gevolgd door wat een decennium lange recessie op de balans (stagnatie) kan zijn terwijl je probeert schulddeflatie (zie hierboven) te bestrijden
  • 1997 - Lenen in vreemde valuta leidde tot de Aziatische crisis. Een verandering in de wisselkoersen kan een duurzame situatie zeer snel veranderen in een situatie die niet houdbaar is
  • 1998 - De ineenstorting van lange termijn kapitaalbeheer vormde een systeemrisico voor het financiële systeem en toonde de gevaren aan die de enorme “leverage” van bepaalde soorten derivaten mogelijk maakt.
De 1991-variant is erg populair geweest.
  • Jaren 90 - UK, VS (“Savings & Loan Crisis”), Canada (Toronto), Scandinavië, Japan, Filipijnen, Thailand
  • Jaren 2000 - IJsland, Dubai, VS (2008), Vietnam
  • 2010s - Ierland, Spanje, Griekenland, India
  • Maak je klaar om Australië, Canada, Noorwegen, Zweden en Hong Kong op de lijst te zetten.
De problematiek rondom opkomende markten lijkt op de 1997 op grotere schaal.

Bubbels die onstaan door nep krediet, mede mogelijk gemaakt door ons bancaire systeem
Mondiaal gezien, inclusief het westen, is het is de vastgoedbubbel die het probleem vormt. Nog even in meer detail: wat gebeurt er nu echt in de explosie van onroerend goed? Wanneer men bankkrediet gebruikt om de prijzen van activa te verhogen, stijgt de schuld sneller dan het BBP. Het bankkrediet van de kredietverlening voor onroerend goed brengt de toekomstige koopkracht dus naar voren. Bankleningen creëren geld en de terugbetaling van schulden aan banken vernietigt geld. Voor meer achtergrond, zie dit rapport van de Bank of England: https://www.bankofengland.co.uk/-/m...2014/money-creation-in-the-modern-economy.pdf

In de vastgoedbubbel komt nieuw geld de economie binnen door de kredietverlening aan onroerend goed. De Japanse vastgoedbubbel van de jaren ‘80 was zo buitensporig dat de mensen zelfs spraken over het "excessieve geld", en iedereen genoot ervan dat overtollige geld in de economie uit te geven. De geldschepping van bankleningen zorgt ervoor dat de economie een hoge vlucht neemt, maar dit is slechts een secundair effect – in eerste instantie stijgt de schuld sneller dan het BBP. Er komt veel nieuw geld in de economie, maar de inflatie is alleen te zien in activaprijzen (bv huizen), niet in consumentenprijzen, waardoor de centrale bankiers en economen de problemen niet zien ontstaan.

Wanneer leren we toch met z’n allen eens dat alleen het BBP de reële welvaartscreatie meet? We werken elkaar de afgrond in op deze manier.

Een volgend onderwerp waar ik momenteel geen tijd voor heb is hoe onze geldmachine werkt en wat voor ellende dit met zich meebrengt. Ook wel “Modern Monetary Theory” genoemd; een pure kanker (sorry) voor de economie en lagere sociale klassen - pure heroine voor de rijken, die er alleen maar voor heeft gezorgd dat de inkomens- en vermogensongelijkheid is toegenomen. Heb hier eerder een stukje over geschreven in het US-topic; binnenkort meer detail hierover voor de liefhebber.

Voor nu is het tijd voor wat ontspanning - peace out.
Fucking hell... !
Als ajax net zoveel drive als deze fan zou hebben gehad, had mouro vanaf dé 93e minuut (en enkele secondes voor hét moment) tot en met de dag van vandaag niet normaal kunnen lopen en de finale daarna gewonnen.
Afijn, dat hebben ze niet. En in tegenstelling tot die club kan ik de bijdrages van deze fan wél waarderen.
Eens kijken of ik een halve dag uit kan trekken morgen :D
 
DISCLAIMER – y'all know what time it is:maniac:

Moet me momenteel noodgedwongen verdiepen in de situatie rondom zgn. opkomende markten ("Emerging Markets", afgekort "EM"), waar de definitie van een “opkomende economie” overigens een grijs gebied is, zoals wel meer een grijs gebied is onder economen. Het gaat met name om bijvoorbeeld Brazilië, Argentinië, andere delen van Z-Amerika, de “Aziatische Tijgers”, bepaalde Afrikaanse landen etc. China hoort hier formeel ook bij, maar de vraag is in hoeverre dat nog actueel is. En terwijl ik me erin verdiep gaat het onderwerp in mijn hoofd toch weer over op de mondiale economie die we aan het verwoesten zijn met z’n allen. Ik doe ontzettend m’n best om de puzzelstukjes aan elkaar te rijgen en aan het einde van de puzzel iets van optimisme te kunnen delen, maar hoe meer ik weet, hoe somberder ik word. (Was er niet een filosoof die dat breder trok naar het leven in z’n geheel?) Afijn, ik zal proberen mijn hersenspinsels te delen en het zo simpel mogelijk te houden / zo veel mogelijk jargon te vermijden, zodat de liefhebber die zich hieraan waagt niet verdrinkt in een moeras van vaktermen. Ben er een memootje over aan het schrijven; voor de liefhebber hieronder een gesimplificeerd deel ervan, toegevoegd met mijn eigen thoughts in het tweede deel na het stukje over de EM-markten (die uiteraard geen deel uitmaken van de officiële memo!)

COVID-19, Emerging Markets ("EM") en hun schuldenbergen
Zoals bekend heeft het virus het wereldwijde toerisme vernietigd en vaak daarmee economieën van bepaalde landen verwoest – neem bijvoorbeeld de Malediven; het IMF is van een verwachte groei van 6% in het BBP dit jaar gegaan naar een krimp van maar liefst 8%. Het risico is dat deze meedogenloze, abrupte recessie zich zou kunnen vertalen in het feit dat de Malediven het nieuwste land zou worden dat aan een ondraagbare staatsschuld failliet zou gaan.

Wat andere voorbeeldjes: Zambia, Ecuador en Rwanda hebben de afgelopen weken allemaal aangekondigd dat ze moeite hebben om hun schulden terug te betalen. Libanon is al begonnen met haar herstructureringsproces, terwijl Argentinië, dat nog voor de pandemie in opstand was tegen haar schuldeisers, op weg lijkt te gaan naar haar negende (!) staatsschuld sinds de onafhankelijkheid in 1816. Beleggers zijn van mening dat veel andere ontwikkelingslanden niet al te ver achterlopen.

De Malediven zijn niet bepaald het grootste land dat waarschijnlijk zal bezwijken, maar gezien de schuldenlast aan crediteuren zoals China en de ernst van de recessie, is het wel het prototype van hoe gemakkelijk de dominostenen kunnen omvallen.

Het IMF heeft het land al $29m geleend om ter overbrugging, maar waarschuwde dat het verlies van toerisme de economie ernstig heeft verzwakt en dat aanvullende financiële steun nodig is; de in 2022 verschuldigde obligatie van $250m van het land is voor slechts 81 cent per dollar gedaald, wat aangeeft dat beleggers zich steeds meer zorgen maken over het vermogen van de Maldiven om haar verplichtingen na te komen. Even ter verduidelijking: met bovenstaande bedoel ik dat je vandaag de dag slechts 81 cent hoeft te betalen voor een obligatie met een nominale waarde van $1. Jij koopt van mij dus een schuldpapier voor 81 cent, terwijl ik jou beloof een hele dollar ervoor terug te geven over een paar jaar, inclusief rente. Het geeft aan dat huidige obligatiehouders zo graag dat waardeloze spul zouden verkopen, dat je iets wat eigenlijk een dollar waard zou zijn nu van ze kunt overnemen voor 81 cent.

De aanmaak van een nieuwe grote schuldencrisis in opkomende markten stapelt zich al jaren op. Door de vraag van beleggers naar hogere rendementen konden kleinere, minder ontwikkelde en kwetsbare "grens"-landen (i.e. ontwikkelde landen die kwetsbaar zijn) het afgelopen decennium in een recordtempo van de obligatiemarkten tappen (lees: schuld ophalen). Hun schuldenlast is gestegen van minder dan $1mrd in 2005 tot $3.2mrd in 2020, (bron: Institute of International Finance), wat gelijk is aan 114% van het BBP voor deze "grens"markten. Opkomende markten als geheel zijn in totaal een duizelingwekkend $71mrd verschuldigd (bron: Bank of International Settlements). Als je er een grafiekje van maakt, schrik je je een hoedje.

Oplossingen voor EMs met hoge schulden vs. het dreigement van "vulture" fondsen
De G20 heeft ermee ingestemd de bilaterale, normaliter verplichte terugbetalingen van leningen voor 76 armere landen voor ongeveer $20mrd tijdelijk te bevriezen. Het heeft schuldeisers uit de particuliere sector aangespoord om hetzelfde te doen maar als ik rapportjes van de grote internationale banken lees, lijken weinig analisten van mening te zijn dat dit haalbaar is en voorspellen ze dat het resultaat in plaats daarvan waarschijnlijk een reeks ad-hoc schuldenstilstanden en herstructureringen voor een deel van de ontwikkelingslanden zal zijn. Hieronder meer over wat dat precies inhoudt.

Het oplossen van de komende schuldencrises kan echter nog moeilijker zijn dan in het verleden. In plaats van de banken en overheden - de belangrijkste schuldeisers in de gigantische schuldencrisis die de ontwikkelingslanden in de jaren ‘80 en ‘90 teisterde - zijn schuldeisers tegenwoordig grotendeels een veelvoud aan obligatiefondsen. Ze zijn lastiger om te coördineren en samen te voegen in herstructureringsovereenkomsten – de meest voor de hand liggende oplossing in dit soort gevallen is inderdaad om de boel te “herstructureren” (duur woord voor andere afspraken maken, uitstel of kwijtschelding van betaling, etc.).

Hoewel de nood ten aanzien van financiële steun in veel gevallen groot is, zijn er aanwijzingen dat sommige investeringsgroepen kunnen breken met de gewoonte om met tegenzin financieel pijnlijke compromissen te accepteren om tot een herstructurering te komen, en in plaats daarvan te vechten voor een "betere" (lees: perversere) deal. Normaal gesproken zouden dit soort jongens de puinhoop verlaten bij het eerste teken van problemen in het schuldenland. Ze zijn traditioneel gezien niet opgezet om langdurige schuldenherstructureringen aan te pakken en houden niet van het reputatierisico dat zou voortvloeien uit een agressieve campagne tegen een land in diepe economische en sociale problemen. Maar nadat sommige geduldige crediteuren rijke uitbetalingen hebben ontvangen, lijken zelfs sommige van de traditionele institutionele beleggers de deugden van passiviteit te heroverwegen.

In het verleden was dergelijke agressie voorbehouden aan wat we zogenaamde "vulture" fondsen noemen: investeerders die via hardnekkigheid en juridische bedreigingen proberen te profiteren van staatsschuldencrises (dit fenomeen had ik eerder uitgelicht in een andere economische post in het US topic). Hun basisstrategie is dus ook om als zogenaamde "holdout"-crediteuren te fungeren (holdout = blijven zitten en niet meewerken aan schuldenverlichting). Herstructureringen van staatsschulden komen neer op het inwisselen van de oude obligaties van een land voor nieuwe, vaak minderwaardige, met een lagere rente of langere terugbetalingstermijnen. Holdouts weigeren mee te doen en dreigen in plaats daarvan het volledige bedrag aan te klagen. Zolang het aantal holdouts klein is, hebben landen er vaak voor gekozen om ze gewoon af te betalen in plaats van de overlast van een mogelijk langdurige rechtszaalstrijd aan te pakken.

Toen Griekenland bijvoorbeeld in 2012 de meeste van zijn schulden herstructureerde, koos het er met tegenzin voor om een deel van de buitenlandse obligaties waar hedgefondsen waren samengekomen volledig terug te betalen. Anderen, zoals Argentinië, hebben ervoor gekozen om te vechten. De onzekerheid over de uitkomst - en hoe moeilijk het kan zijn om een land te dwingen om met legale middelen te betalen - zorgde lang voor een delicaat maar functioneel evenwicht in het herstructureringsproces van de staatsschuld. (Voorbeeldje: in 2016 heeft Jay Newman van Elliott Management zijn naam gevestigd in de zogenaamde hedgefonds-wereld door $2.4mrd uit Argentinië te halen voor het bedrijf na een juridische strijd van tien jaar.)

Standhouden (i.e. fungeren als “holdout”-crediteur) leek lang een kat-en-muisspel dat duur en onzeker was, maar nu is het dus verschoven naar een meer veelbelovende, perverse en steeds vaker toegepaste strategie. Je leest hier en daar bijvoorbeeld dat, hoewel het nog steeds ontmoedigend is, het succes van Elliott meer copycats kan inspireren en de dreigende golf van EM-schuldencrises kan compliceren. Bovendien zijn er tekenen dat traditionele investeringsgroepen ook sterker worden, wat een moeilijk proces zou kunnen veranderen in een langdurigere nachtmerrie voor zowel geldschieters als leners.

Veel beleggingsfondsen zijn de afgelopen jaren in EM-obligaties opgestapeld en het vooruitzicht van diepe en brede verliezen voor sommige zwaar belaste fondsen kan schadelijk zijn. Voorheen waren de holdouts het grootste probleem, maar nu kunnen het de traditionele fondsen zijn. Zij die met de rug tegen de muur staan, gaan immers vechten in deze wereld.

Na de mislukte poging van het IMF om begin jaren 2000 een quasi-soevereine faillissementsrechtbank op te richten, was de belangrijkste reactie van regeringen de invoering van zogenaamde “collectieve actieclausules” in hun obligaties. Deze dicteren dat als een grote meerderheid van de obligatiehouders stemmen voor een herstructurering (vaak 75%), de overeenkomst wordt opgelegd aan alle houders. Maar beleggers zijn opgekrabbeld en hebben grotere stukken specifieke obligaties gekocht in een poging een zo groot mogelijke positie te verwerven dat ze de facto een vetorecht genieten over de herstructureringsvoorwaarden van de instrumenten. En sommige oudere obligaties hebben dergelijke clausules niet.

Recente voorbeelden van fondsen
Tot dusver zijn er maar een paar voorbeelden van grotere beleggingsondernemingen die een hardere houding aannemen, maar ze zijn opmerkelijk vanwege hun succes. De eerste was Franklin Templeton, die erin slaagde te halen wat volgens sommige analisten verrassend gunstige voorwaarden waren bij de herstructurering van de schulden in Oekraïne in 2015, nadat ze genoeg obligaties hadden opgeknapt om de grootste particuliere schuldeiser van het land te worden. Meer recentelijk heeft Ashmore een enorm belang opgebouwd in de schulden van Libanon, wat hem in de praktijk een veto geeft over hoe het land sommige van zijn obligaties zal herstructureren. En dit jaar speelde Fidelity met succes hard met Buenos Aires, waarbij hij de bluf van de Argentijnse provincie callde dat het niet mogelijk was om een betaling van $250m te betalen in januari. Buenos Aires betaalde uiteindelijk volledig. De slachtoffers? Uiteraard de Argentijnse middenklasse en lager.

Fidelity maakt ook deel uit van een grotere groep crediteuren die de plannen van Argentinië om de buitenlandse schuldenlast van $65mrd te herstructureren, heeft teruggedrongen. De groep omvat een aantal van 's werelds grootste institutionele beleggers, waaronder BlackRock en T Rowe Price, en heeft samen met de twee andere belangrijkste obligatiehoudersgroepen voldoende macht om een deal te sluiten of te verbreken.

Het is onwaarschijnlijk dat traditionele vermogensbeheerders even koppig of procedureel zijn als Elliott, maar met een overvloed aan voorbeelden dat een hardere aanpak succesvol kan zijn, kunnen meer mensen zich gedwongen voelen om dit voorbeeld te volgen - hoe ernstig de Coronacrisis voor veel landen ook is. Soms beargumentern ze dat ze geen Elliott willen zijn, maar ze een "fiduciaire plicht" hebben richting hun klanten. Bovendien zal het voor sommigen zo kritisch worden dat hun voortbestaan ervan afhangt, dus kunnen ze net zo goed tot de dood vechten.

En nu?
Deze dynamiek is de reden waarom veel investeerders geloven dat de oproep van de G20 aan crediteuren uit de particuliere sector om hun algehele schuld "stil te zetten" waarschijnlijk zinloos zal blijken. Zonder een of ander buitengewoon juridisch mechanisme - zoals de resolutie van de VN-Veiligheidsraad die de bezittingen van Irak tegen schuldeisers na de Amerikaanse invasie in 2003 beschermde tegen schuldeisers – zal het moeilijk zijn om tot een collectieve en vrijwillige overeenkomst te komen.

Zo onstaat de perceptie bij sommige regeringen dat de pandemie dit soort partijen meer invloed geeft. Gezien het feit dat de obligatiekoersen zijn gedaald tot een schrijnend niveau, zullen landen waarschijnlijk hun standpunt versterken en gunstigere voorwaarden nastreven bij komende herstructureringen. Bovendien zal de dreiging van nieuwe uitbraken van het coronavirus de hand van de schuldplichtige EM-landen versterken bij het onderhandelen over terugbetalingsvoorwaarden. Het IMF zal er sterk op aandringen dat de landen kortingen krijgen. Landen moeten met crediteuren een overeenkomst sluiten om schuldbetalingen om te leiden naar kredietfaciliteiten die zijn opgezet door de Wereldbank of een regionale ontwikkelingsbank, die vervolgens aan de landen wordt teruggeleend om de essentiële uitgaven te betalen. De “donateurs” hopen dat hiermee een technisch faillissement wordt voorkomen en dat de schuld de facto wordt stilgelegd. De rechtsbescherming die organisaties zoals de Wereldbank genieten - die bij de herstructurering van schulden als "super-senior" (lees: minst risicovol) worden beschouwd - zou de deal kunnen verzachten. Zodra de crisis is verdwenen, kan worden besloten of een volledige maar ordelijke schuldherstructurering nodig is en wordt het in de faciliteit gestorte geld beschermd.

Het is onduidelijk of de Wereldbank voor dit voorstel zou kiezen en er zal waarschijnlijk een hardhandige dwang van onder meer de US nodig zijn om veel crediteuren tot overeenstemming te brengen. Zoals we weten heeft ome Donald gelukkig het beste voor met de rest van de wereld. Het voorstel is wellicht acceptabel voor China, dat door de IMF en de Wereldbank is uitgeroepen tot de grootste officiële schuldeiser voor de ontwikkeling van economieën via haar "Belt and Road Initiative". Als de zaken echt opblazen, geeft China misschien de voorkeur aan een regelrechte standaard.

Welke weg er uiteindelijk ook wordt ingeslagen; het is essentieel dat beleidsmakers doortastender gaan acteren wat betreft de beproevingen van opkomende markten, gezien het gevaar dat de ernst ervan in het hele internationale financiële systeem zal doorwerken. Je leest veel dat deze pandemie snel zal escaleren van een gezondheidscrisis tot een humanitaire crisis en uiteindelijk tot een solvabiliteitscrisis. Politieke stabiliteit zal de laatste domino zijn die valt. Maar mijn grootste zorg is dat deze crisis veel dieper en langer zal duren dan mensen verwachten.

De brug naar de huidige mondiale situatie
Dit alles is natuurlijk ook weer een gevolg van de verrotte markten die zijn volgepompt met uit het niets gecreëerde liquiditeit, losgekoppeld van enige vorm van economische fundamenten of behoeften. De traditionele theorie dicteert dat de obligatiekoersen naar verwachting de juiste kosten van wanbetaling (default) of problemen met de uitgever van de obligatie omvatten. Bullshit dus. De laatste jaren was dat steeds minder het geval; door QE-geld (Google: "quantitative easing") werden de prijzen van alle activaklassen (bv huizen) veel hoger in vergelijking met wat de fundamentele economische variabelen zouden suggereren, en investeerders gingen "all-in" op EM-obligaties omdat ze het hogere rendement nodig hadden, vanwege een combinatie van factoren.

EM-schuld is de afgelopen tien jaar een mega "trade" geweest (lees: rendabel voor aasgieren), met dank aan eindeloze QE en tot voor kort heeft het grote fortuinen verdiend voor “slimme” fondsmanagers en wereldwijde banken en een heel legioen “EM-specialisten” voortgebracht in de financiële sector. Elk feest moet op een dag eindigen, vooral als de gasten roekeloos dronken en wanordelijk worden. Ook na COVID, met een werkloosheidspercentage van 20%, een Schuld/BBP ratio van meer dan 100%, een BBP-groeipercentage van -10% en een fiscaal tekort van 10%, zijn veel van de voormalige "ontwikkelde" markten nu volledig gekwalificeerd om toe te treden tot de gelederen van "opkomende" markten…

Persoonlijke hoofdbrekens: we willen niet leren van het verleden
Hoe heeft – in dit geval financiële – globalisering dan zo fout kunnen gaan? Keer op keer blijkt toch wel dat beleidsmakers onvoldoende wisten hoe het monetaire systeem werkte. Het gebruik van neoklassieke economie en de overtuiging dat banken financiële intermediairs waren, was een perfect recept voor een economische farce. De economie van globalisering heeft altijd een achilleshiel gehad. In de US brulden de jaren ’20 van de vorige eeuw met op schulden gebaseerde consumptie en speculatie totdat het allemaal omsloeg in de schulddeflatie van de Grote Depressie.

[Intermezzo: schuld deflatie, “debt deflation”] Kort gezegd komt het fenomeen “schuld deflatie” neer op een economisch fiasco doordat twee elementen tegelijk optreden, dan wel elkaar opvolgen, namelijk de combinatie van A/ een enorme schuldenberg; en B/ afnemende inflatie / deflatie.

Het fenomeen in stappen, met hypotheken op huizen als voorbeeld om het hopelijk simpel te houden: (i) schuldenberg bouwt zich op doordat men zich te rijk rekent en toekomstige uitgaven naar voren haalt door nu te veel uit te geven en te denken dat de schulden wel gedragen kunnen worden; (ii) de schuldenberg wordt ondraagbaar waardoor mensen met schuld hun bezittingen al dan niet uit paniek tegen kortingen verkopen om aan hun verplichtingen te kunnen voldoen; (iii) doordat schulden worden terugbetaald, neemt de geldhoeveelheid in omloop af; (iv) doordat er minder geld in omloop is, dalen de uitgaven; (v) dit werkt deflatie in de hand; (vi) door de deflatie nemen bezittingen af in waarde, waardoor de schuldberg die er tegenover staat nog onhoudbaarder wordt en toeneemt in waarde; terug naar (i) en het cirkeltje op nieuw rond. (voor de geinteresseerden hier een link met een uitgebreid rapport van de Bank of International Settlements: https://www.bis.org/publ/work176.pdf)

Japan is het perfecte voorbeeld van een land wat al decennia lang in een schuld deflatie zit en hier nog steeds niet van is hersteld. In een vastgoedcrisis vernietigen schuldaflossingen aan banken dus het geld in omloop en duwen de economie naar schulddeflatie (een krimpende geldhoeveelheid). Japan is al dertig jaar zo, omdat ze de schulden van hun excessen in de jaren tachtig terugbetalen, wordt ook wel een balansrecessie genoemd. Heel goed filmpje van een econoom van een vooraanstaande Japanse investeringsbank voor meer achtergrond: link

Helaas beginnen onze economien steeds meer parallelen te vertonen met de Japanse economie. [Einde Intermezzo]

Niemand had enig besef van de problemen die zich in de economie opbouwden, omdat ze een economie gebruikten die niet naar private schulden kijkt, maar naar neoklassieke economie. In die neoklassieke economie is geen rekening houden met particuliere schulden de ultieme achilleshiel. Beleidsmakers kunnen zichzelf dan overtuigen dat “schuld er niet toe doet”, omdat ze denken dat banken financiële intermediairs zijn. De ontwikkelde wereld wordt overspoeld door publieke en private schulden, maar vindt het gemakkelijker om het hoofd te bieden omdat hun economieën vrij sterk zijn. De opkomende markten zitten in grote problemen.

Waarom ook slechts één keer een fout maken wanneer we dezelfde fout steeds opnieuw kunnen maken? Het is nooit te laat om de financiële lessen van het afgelopen millennium te leren.
  • 1987 - De rijkdom op de markten kan zelfs sneller verdwijnen dan ze heeft opgebouwd; de reële welvaartscreatie wordt gemeten aan het BBP!
  • 1991 - De Japanse vastgoedbubbel kende een mislukking en is nooit hersteld. Het opblazen van activaprijzen met schulden leidt tot Minsky-momenten, gevolgd door wat een decennium lange recessie op de balans (stagnatie) kan zijn terwijl je probeert schulddeflatie (zie hierboven) te bestrijden
  • 1997 - Lenen in vreemde valuta leidde tot de Aziatische crisis. Een verandering in de wisselkoersen kan een duurzame situatie zeer snel veranderen in een situatie die niet houdbaar is
  • 1998 - De ineenstorting van lange termijn kapitaalbeheer vormde een systeemrisico voor het financiële systeem en toonde de gevaren aan die de enorme “leverage” van bepaalde soorten derivaten mogelijk maakt.
De 1991-variant is erg populair geweest.
  • Jaren 90 - UK, VS (“Savings & Loan Crisis”), Canada (Toronto), Scandinavië, Japan, Filipijnen, Thailand
  • Jaren 2000 - IJsland, Dubai, VS (2008), Vietnam
  • 2010s - Ierland, Spanje, Griekenland, India
  • Maak je klaar om Australië, Canada, Noorwegen, Zweden en Hong Kong op de lijst te zetten.
De problematiek rondom opkomende markten lijkt op de 1997 op grotere schaal.

Bubbels die onstaan door nep krediet, mede mogelijk gemaakt door ons bancaire systeem
Mondiaal gezien, inclusief het westen, is het is de vastgoedbubbel die het probleem vormt. Nog even in meer detail: wat gebeurt er nu echt in de explosie van onroerend goed? Wanneer men bankkrediet gebruikt om de prijzen van activa te verhogen, stijgt de schuld sneller dan het BBP. Het bankkrediet van de kredietverlening voor onroerend goed brengt de toekomstige koopkracht dus naar voren. Bankleningen creëren geld en de terugbetaling van schulden aan banken vernietigt geld. Voor meer achtergrond, zie dit rapport van de Bank of England: https://www.bankofengland.co.uk/-/m...2014/money-creation-in-the-modern-economy.pdf

In de vastgoedbubbel komt nieuw geld de economie binnen door de kredietverlening aan onroerend goed. De Japanse vastgoedbubbel van de jaren ‘80 was zo buitensporig dat de mensen zelfs spraken over het "excessieve geld", en iedereen genoot ervan dat overtollige geld in de economie uit te geven. De geldschepping van bankleningen zorgt ervoor dat de economie een hoge vlucht neemt, maar dit is slechts een secundair effect – in eerste instantie stijgt de schuld sneller dan het BBP. Er komt veel nieuw geld in de economie, maar de inflatie is alleen te zien in activaprijzen (bv huizen), niet in consumentenprijzen, waardoor de centrale bankiers en economen de problemen niet zien ontstaan.

Wanneer leren we toch met z’n allen eens dat alleen het BBP de reële welvaartscreatie meet? We werken elkaar de afgrond in op deze manier.

Een volgend onderwerp waar ik momenteel geen tijd voor heb is hoe onze geldmachine werkt en wat voor ellende dit met zich meebrengt. Ook wel “Modern Monetary Theory” genoemd; een pure kanker (sorry) voor de economie en lagere sociale klassen - pure heroine voor de rijken, die er alleen maar voor heeft gezorgd dat de inkomens- en vermogensongelijkheid is toegenomen. Heb hier eerder een stukje over geschreven in het US-topic; binnenkort meer detail hierover voor de liefhebber.

Voor nu is het tijd voor wat ontspanning - peace out.

:unsure: Heb je niets te doen bij Bain & Company? :confused: Geen lange werkdagen?
Dat je tijd hebt om zo'n lange posts te maken. :) Of is het gewoon copy-paste? ;)
 
Dat zijn nogal wat vragen, Penalty - ik kan wel wat van je leren, denk ik. Nooit geweten dat je zo veel inhoud kwijt kunt in slechts twee regels:xp:

:unsure: Heb je niets te doen bij Bain & Company? :confused:
Haha, leuk dat je dat hebt onthouden (-:
Geen lange werkdagen?
Tot april idd erg druk gehad, daarna is het wat rustiger geworden. De hele consultancy-tak ligt nu behoorlijk stil; wie gaat nog dure consultants inhuren als je de vaste kosten niet eens kunnen dekken?
Dat je tijd hebt om zo'n lange posts te maken. :) Of is het gewoon copy-paste? ;)
Deel komt dus uit de memo waar ik een paar dagen aan heb mogen werken - omdat veel opdrachten stil liggen, schrijven we veel research voor onze klanten. Ben eigenlijk al drie weken voornamelijk research aan het doen naar allerlei onderwerpen. Deel lang niet alles hier uiteraard, maar sommige zaken (bv de wereldeconomie) zitten me soms zo dwars dat ik even de behoefte heb om e.e.a. van me af te schrijven. Hoop dat je het me vergeeft ;)
 
Dat zijn nogal wat vragen, Penalty - ik kan wel wat van je leren, denk ik. Nooit geweten dat je zo veel inhoud kwijt kunt in slechts twee regels:xp:

Haha, leuk dat je dat hebt onthouden (-:

Tot april idd erg druk gehad, daarna is het wat rustiger geworden. De hele consultancy-tak ligt nu behoorlijk stil; wie gaat nog dure consultants inhuren als je de vaste kosten niet eens kunnen dekken?

Deel komt dus uit de memo waar ik een paar dagen aan heb mogen werken - omdat veel opdrachten stil liggen, schrijven we veel research voor onze klanten. Ben eigenlijk al drie weken voornamelijk research aan het doen naar allerlei onderwerpen. Deel lang niet alles hier uiteraard, maar sommige zaken (bv de wereldeconomie) zitten me soms zo dwars dat ik even de behoefte heb om e.e.a. van me af te schrijven. Hoop dat je het me vergeeft ;)

Dank voor de posts Brainz! Waar ik wel benieuwd naar ben is op welk niveau er zou moeten worden (of kan worden) ingegrepen om te voorkomen dat we met al dit soort feed-forward loops van schuldenstapeling collectief naar de kloten gaan? Is er een alternatieve financiele wereld denkbaar waarin we afstappen van de beursen als allesbepalend voor de financien? Waarin alles transparanter en eerlijker word. Het niet loont om bedrijven (of landen) leeg te trekken, waarin monopolies minder aantrekkelijk worden. Minder globaliseren? Loskoppelen van valuta's? Bankensector deprivatiseren naar een niet-winstgestuurd apparaat? Belastingen gebaseerd op de vluchtigheid van stock-trades (meer belasting wanneer je snel doorverkoopt, minder of geen als je jarenlang in een bedrijf blijft beleggen)? Ik vind de materie heel interessant en zeker je beschouwing van de dingen die allemaal misgaan en verrot zijn, maar ik mis een beetje iemand met verstand van zaken die wat handvaten geven kan met hoe het dan wel zou kunnen? Laat staan een idee hoe ik in Nederland bijdraag aan deze problemen of juist iets positief kan veranderen met een politieke stem (maar dat is wellicht interessanter in het politiek topic).
 
Terug
Bovenaan Onderaan